کاوش گری در مسجد جامع تهران

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: چهارمین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران (استان تهران)
  • کد COI اختصاصی: HAUI04_043
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 134
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فرشید مصدقی امینی

عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی

چکیده

فضاهای آئینی، مکان های نیایشگاهی و بناهای مذهبی گونه ای از پدیدارهای فرهنگی وعنصری جدایی ناپذیر از مجموعه یا بافت محدوده های استقراری در ریخت روستاها، شهرها وبه طورکلی آبادی ها و مجتمع های مسکونی از قدیم ترین ایام تا روزگار معاصر هستند. شکل گیری،توسعه، طرح، ساختار، وسعت، مصالح، سازه ها، آرایه ها و دگرگونی های پیش آمده در این پدیدارهابستگی مستقیم به بینش ها و انگاره ها، نیازها و رویکردها، برهمکنش های اجتماعی سیاسیاقتصادی، موقعیت جغرافیایی، حد و میزان بهره برداری ها، طیف مخاطبان و زمینه های مادیو کنشگری های فردی موثر در سیر تطورشان دارد. مشهورترین، ماندگارترین و پویا ترین نمونه چنین مراکزی را در دوره اسلامی با عنوان «مسجد»، «نمازخانه» و «جامع» می شناسیم «مسجد جامع تهران» با قدمتی فراتر از پنج ونیم سده به استناد نقشه و بخش های تشکیل دهنده، موقعیت و بافت پیرامونی، دوره های برگذشته و شخصیت ها و رویدادهای تاریخی مرتبط مجموعه ای استبا واحدهای نامتقارن ازلحاظ نما، جهت و پراکنش و عبادتگاهی است با شبستان های برپاشدهدر برهه های زمانی گوناگون در یکی از متراکم ترین قسمت های بازار یادمانی تهران و نزدیکی بهمحدوده ارگ سلطنتی تختگاه دویست وچهل ساله کشور. این مقاله در افق تدارک اسناد مبتنی بر حضور باستان شناسانه و کاوشگری های عملی و نظری نگارنده در «مسجد جامع تهران» به شرح پیشینه، تب یین ویژگی های تاریخی، بازنمایی های کالبدی و باستا نشناختی، ارزیابی «بوده های مفقود» در دورنمای بررسی «داده های موجود» و به طورکلی عرضه نتایج برنامه «پیگردی و گمانه زنی باستان شناختی» به سال ۱۳۷۸ خ در شبستان چهل ستون نخستین «جامع» پایتخت ایران می پردازد

کلیدواژه ها

تهران، مسجد جامع، شبستان چهل ستون، باستان شناسی، تاریخ، مرمت

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.