حکمت در تذهیب های قرآنی (با تاکید بر قرآنهای دوره تیموری)

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: سومین همایش ملی حکمت و حکمرانی - هنر و رسانه
  • کد COI اختصاصی: CIWA03_069
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 124
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

هنگامه شاهقلی دستگردی

کارشناس ارشد صنایع دستی، دانشگاه مازندران، دانشکده هنر و معماری، مربی دانشکده هنر، دانشگاه شهرکرد

محمد اعظم زاده

استادیار گروه صنایع دستی و پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران

چکیده

تذهیب در قرآن، به دلیل اهمیت آن برای مسلمانان و منعی که هنرمندان در تصویر سازی داشتند مانند دیگر هنرهای مقدسبا کندی و حساسیت بالایی آغاز و ادامه یافت. هنرمندان بیم داشتند که مبادا از سنت نبوی منحرف شوند و یا چیزی بر متن مقدس وحی بیفزایند؛ ولی همین ضرورت ها و محدودیت ها باعث خلاقیت در کار هنرمندان تذهیب کار شد. اهمیت قرآن برای مسلمانان بستری را برای هنرمندان فراهم آورد تا هنر خود را به کامل ترین وجه برای تزئین و زیبایی بصری این کتابمقدس بکار گیرند و زمینه را برای پیشرفت و رشد و شکوفایی هنرهای مربوط به کتاب آرایی فراهم نمود. با توجه به محدودیت هایی که در نقوش مورد استفاده وجود داشت، هنر تذهیب کامل ترین و بهترین هنر برای تزئین این کتاب مقدس محسوب می شد. در ابتدا نقوش تزئینی بکار رفته بسیار ساده بودند و تنها با چند خط و نقش ساده و رنگ تزئین می شد. دوره تیموری کتابآرایی و هنرهای مربوط به آن مانند: خوشنویسی و تذهیب به اوج کمال خود رسیدند و بالطبع قرآن های خطی در این دوران مورد توجه هنرمندان بودند و کار کتابت و تزئین آن با حساسیت و کمال انجام گرفت. در این پژوهش بر آنیم که با هنر تذهیب در قرآن های خطی دوره تیموری به ارتباط این هنر مقدس و ارتباط آن با حکمت اسلامی بپردازیم. پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی صورت گرفته و در پی آن است که به این پرسش ویژه پاسخ دهد که »ارتباط حکمت با هنر تذهیب در قرآن های خطی دوره تیموری چگونه است و بر اساس چه منطقی میتوان این هنر را هنر حکمی برشمرد؟«

کلیدواژه ها

قرآن، حکمت، هنر سنتی، کتاب آرایی، تذهیب

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.