سیاوش آریافر - دانش آموخته دکتری، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
علیرضا سیروس مهر - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
عیسی خمری - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
سید احمد قنبری - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
اسماعیل سیدآبادی - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر کودهای دامی و شیمیایی بر ویژگی‎های خاک و عملکرد دانه آفتابگردان به صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل اجرا شد. عامل اصلی روش‎های خاک ورزی شامل گاوآهن برگردان دار + دیسک، پنجه غازی + دیسک، و دیسک بود. عامل فرعی سطوح کودی شامل عدم مصرف کود، ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار دی آمونیوم فسفات، کود دامی ۲۵ تن در هکتار+دی آمونیوم فسفات ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار، کود دامی ۵۰ تن در هکتار + دی آمونیوم فسفات ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار، کود دامی ۲۵ تن در هکتار، کود دامی ۵۰ تن در هکتار بود. نتایج نشان داد که بیش ترین تخلخل خاک در عمق ۲۰ سانتی متر (۸۲ درصد) با کاربرد دی آمونیوم فسفات ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار در شرایط خاک ورزی پنجه‎غازی + دیسک و در عمق ۴۰ سانتی‎متر (۸۶/۸ درصد) با کاربرد ۵۰ تن کود دامی در هکتار در شرایط پنجه غازی + دیسک و بیش ترین وزن هزار دانه (۱۴/۲درصد) و عملکرد دانه (۸۴/۸ درصد) با کاربرد کود دامی ۲۵ تن در هکتار در شرایط خاک ورزی گاوآهن برگردان‎دار + دیسک بدست آمد. خاک ورزی با دیسک به همراه کود دی آمونیوم فسفات ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار جهت حفظ رطوبت خاک مناسب بود و در این راستا، اگر کاهش مصرف نهاده های شیمیایی مدنظر قرار بگیرد، کاربرد کود دامی ۲۵ تن در هکتار در شرایط خاک ورزی با دیسک برای حفظ رطوبت خاک توصیه می‎شود. هم‎چنین به منظور افزایش عملکرد دانه و وزن هزار دانه می توان کاربرد کود دامی ۲۵ تن در هکتار را در خاک ورزی متداول توصیه کرد.

تخلخل, ساختمان خاک, شخم, کود آلی, وزن هزار دانه