بررسی باستان شناسی معدن کاوی و کارگاه های صنعتی استحصال فلز در منطقه طبس خراسان
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: پژوهشنامه خراسان بزرگ، دوره: 14، شماره: 51
- کد COI اختصاصی: JR_JPRESS-14-51_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 259
نویسندگان
دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه مازندران
دانشگاه مازندران - دانشکده هنر و معماری- گروه آموزشی باستان شناسی
دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه مازندران
پژوهشگاه میراث فرهنگی- پژوهشکده حفاظت و مرمت
چکیده
تجمع معادن غنی از انواع فلزات در منطقه خراسان بزرگ و پیشینه درخشان در تولید آثار فلزی از دوران پیش از تاریخ تا دوران اسلامی سبب شد تا متون ومنابع کهن همواره بر پویایی فلزکاری در ولایات شمال شرقی و جنوب شرقی ایران تاکید ورزند.این مناظق به دلیل داشتن معادن غنی فلزی از گذشته های دور تاکنون از اهمیت زیادی برخودار بوده است. هر چند در سالیان گذشته تحقیقات جدیدی در رابطه با مطالعه استخراج کانی از معادن باستانی و ذوب این کانی ها در مناطق مذکور انجام شده است اما درخور استعدادهای فرهنگی- تاریخی این پهنه فرهنگی نبوده است. شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی در حاشیه ی کویر لوت در محاصره دو تا از خشک ترین و گرم ترین کویرهای ایران یعنی کویر لوت در شرق و دشت کویر در غرب و شمال غرب قرارگرفته است.. در این منطقه فرهنگی شواهد بسیار زیادی از محوطه های ذوب و همچنین کانسارهای معدنی وجود دارد که هم از لحاظ شواهد ذوب و استحصال فلز و هم به واسطه وجود شواهد استخراج فلزحائز اهمیت است طی بررسی های میدانی باستان شناسی در سالهای ۱۳۹۴، ۱۳۹۷و ۱۴۰۰ در این پهنه فرهنگی ۳ معدن و ۱۲ محوطه ذوب فلز مورد کشف قرارگرفته است که بیانگر نقش و اهمیت معدن کاوی و فلزگری کهن در حیات اجتماعی و اقتصادی آن است. این پژوهش سعی دارد با استناد به نتایج بررسی روشمند میدانی باستان شناسی، متون و منابع نوشتاری ، با روش توصیفی- تحلیلی شواهد مرتبط با صنعت فلزکاری، فناوری ذوب و نوع ....کلیدواژه ها
بررسی باستان شناسی, فلزگری کهن, بقایای ذوب فلز, طبس, معدن کاویاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.