بررسی تغییرات تراز آب زیرزمینی و برآورد حجم آب قابل شرب آبخوان دشت کازرون با استفاده از تحلیل های آماری، هدایت الکتریکی و GIS
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: مجله هیدروژئولوژی، دوره: 8، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_HYDTR-8-1_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 235
نویسندگان
استادیار، گروه آبشناسی و زمین شناسی زیست محیطی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران.
دانشیار، گروه آبشناسی و زمین شناسی زیست محیطی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران.
دانشیار، گروه آبشناسی و زمین شناسی زیست محیطی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران.
چکیده
افزایش جمعیت به همراه افزایش برداشت آب از منابع آب زیرزمینی و کاهش بارندگی، کاهش حجم آبخوانها در اکثر نقاط ایران را درپی داشته است. آبخوان آبرفتی کازرون با مساحت ۰۸۲/۶۹۵ کیلومترمربع یکی از آبخوانهای مهم استان فارس میباشد که بخش عمدهای از آب مورد نیاز شرب، کشاورزی و صنعت محدوده و همچنین آب شرب مورد نیاز بخشهای مجاور را تامین میکند. بنابراین تعیین حجم آب قابل شرب آبخوان در این محدوده اهمیت بسزایی دارد. جهت بررسی تغییرات بارش و تاثیر آن بر روی منابع آب زیرزمینی از روش SPI استفاده گردید. در این مطالعه تغییرات تراز آب زیرزمینی در دوره سالهای ۹۹-۱۳۷۹ با روشهای آماری و زمینآماری مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای آماری نوسان سطح آب زیرزمینی به همراه نقشه خطوط همتراز سطح آب زیرزمینی و خطوط هممقدار هدایت الکتریکی آبخوان ترسیم گردید. نتایج نشان داد میزان بیشینه افت آب زیرزمینی در منطقه ۶۳/۴۰ متر در بخش شمالی آن میباشد. بررسی HCA نوسانات سطح آب زیرزمینی در بازه زمانی ۹۹-۱۳۷۹ نشان داد که نوسانات سطح آب زیرزمینی چاههای مشاهدهای منطقه در ۶ شاخه اصلی قرار میگیرند. بر این اساس، چاههای مشاهدهای شماره ۱۰ (خوشه ۲) و ۴۲ (خوشه ۱) دارای بیشترین فاصله بین خوشهای با سایر چاههای مشاهدهای بوده و هر کدام در یک خوشه جداگانه قرار میگیرند که بر اساس خطوط همتراز و جهت جریان آب زیرزمینی هر دو چاه مشاهدهای در محل ورودی آب زیرزمینی به آبخوان قرار دارند. در امتداد سه خط در منطقه مقطع عرضی جهت تعیین عمق و نوع سنگ کف ترسیم گردید. نقشه خطوط همعمق سنگ کف با استفاده از اطلاعات سنگ کف در ۱۴۵ نقطه منطقه ترسیم گردید. آبرفتهای دشت بر اساس بافت بدنه آبخوان به ۵ زیرگروه A۱، A۲، B۱، B۲ و B۳ تقسیمبندی گردید. جهت تدقیق پارامترهای هیدرودینامیکی آبخوان در ۵ نقطه از محدوده آزمون پمپاژ انجام شد و مقادیر وزنی آبدهی ویژه آبخوان با استفاده از GIS محاسبه گردید. خطوط همهدایت الکتریکی آبخوان در سال ۱۳۹۹ بر اساس استاندارد آب شرب موسسه استاندارد ایران و براساس استاندارد آب شرب ۲۰۱۴ اروپا ترسیم گردید. درنهایت حجم آب آبخوان بر اساس اطلاعات عمق سنگکف، خطوط همتراز آب، خطوط همهدایت الکتریکی آبخوان، مرز آبخوان و آبدهی ویژه در GIS به میزان ۲/۳۲۶ میلیونمترمکعب محاسبه گردید که از این مقدار ۵۵/۹۱ میلیونمترمکعب آن دارای آب شرب با هدایت الکتریکی کمتر از ۱۰۰۰ میکروموس بر سانتیمتر و ۱/۲۴۹ میلیونمترمکعب آن دارای آب شرب با هدایت الکتریکی کمتر از ۲۵۰۰ میکروموس بر سانتیمتر میباشد.کلیدواژه ها
آبخوان کازرون, برآورد حجم آب آبخوان, تغییرات تراز آب زیرزمینی, HCA, GISاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.