ترسیم نقشه دانش مقالات مستخرج از پایان نامه های کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه های دولتی ایران

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، دوره: 15، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_SLIS-15-4_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 107
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اسماعیل خادمی زاده

دانشجوی دکترای، گروه علوم ارتباطات و دانش شناسی، واحد علوم تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران

فاطمه نوشین فرد

دانشیار گروه علوم ارتباطات و دانش شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

امیر رضا اصنافی

استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف بررسی ساختار موضوعی و روند تولید مقالات مستخرج از پایان نامه های کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه های دولتی ایران انجام شد.روش شناسی: پژوهش حاضر از طریق تحلیل هم واژگانی به بررسی مقالات از ابتدا تا نیمسال اول ۱۳۹۸ پرداخته است. تعداد ۱۴۲۵ پایان نامه با جستجو در پابگاه های مربوط به پایان نامه ها بازیابی شد. از طریق جستجوی پژوهشگران، عنوان پایان نامه ها در پایگاه های «مگ ایران»، «نورمگز»، «موتور جستجوی علم نت»، «پایگاه انسانی»، «پایگاه جهاد دانشگاهی» و «گوگل اسکالر» تعداد ۶۲۳ مقاله بازیابی گردید. برای تحلیل اطلاعات کتابشناختی مقالات و تحلیل هم واژگانی موضوعات مقالات و یکدست سازی کلیدواژه ها از نرم افزارهای اکسل و راور پریمپ استفاده شد. از مجموع ۳۹۴ کلیدواژه، ۵۹ کلیدواژه با حداقل فراوانی ۵، با استفاده از قانون برافورد و آستانه شمول برای ساخت ماتریس هم رخدادی انتخاب شد و با استفاده از نرم افزار یوسی نت نقشه ها و مقدار شاخص های مرکزیت درجه، نزدیکی و بینابینی ترسیم و محاسبه شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد با توجه به شاخص های مرکزیت بینابینی و رتبه، بیشترین ارزش به موضوعات «کتابخانه های دانشگاهی»، «کتابداران»، «مدیریت دانش» و «علم سنجی» تعلق دارد. همچین با توجه به شاخص مرکزیت نزدیکی، موضوعات «کتابداران»، «کتابخانه های دانشگاهی»، «سواد اطلاعاتی» و « مدیریت دانش» دارای بیشترین تاثیر در شبکه هستند. روند رشد در سال های ۹۴ و ۹۵ به بیشترین مقدار خود رسیده است. دانشگاه فردوسی مشهد با ۱۰۰ عنوان و دانشگاه شهید چمران اهواز با ۸۳ عنوان به ترتیب رتبه های اول و دوم دانشگاه های هسته را در بین دانشگاه های منتشر کننده مقالات دارا هستند.نتیجه گیری: تمرکز بیشتر مقالات مستخرج از پایان نامه بر موضوعات علم سنجی، مدیریت دانش، کتابداران، سواد اطلاعاتی و کتابخانه های دانشگاهی حاکی از اهمیت این مباحث در پژوهش های مقطع کارشناسی ارشد است.

کلیدواژه ها

پایان نامه ها, علم اطلاعات و دانش شناسی, نقشه دانش, تحلیل هم واژگانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.