چیستی روش شناسی رئالیسم انتقادی؛ ماهیت و فرآیند
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: نخستین همایش ملی روش های پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی: رویکردهای نوپدید و چالش های پیش رو
- کد COI اختصاصی: IHCSR01_015
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 116
نویسندگان
استادیار جامعه شناسی، گروه علم و فناوری، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی
چکیده
مکتب رئالیسم انتقادی بر اساس هستی شناسی و معرفت شناسی ویژه ای که دارد برای مطالعه پدیده های اجتماعی و شناسایی مکانیسمهای مولد زیربنایی این پدیده ها و رویدادها واجد روش شناسی خاصی است. این روش شناسی که در پی شناسایی این مکانیسم ها وسازوکارها است، یک روش شناسی چندمرحله ای است که در هر مرحله می کوشد تا یک گام به شناسایی و آشکارساز این مکانیسم هانزدیک تر شود. اگرچه چند نسخه برای روش شناسی مبتنی بر رئالیسم انتقادی معرفی شده است اما آنچه روی بسکار تحت عنوان RRREIC و آنچه دنرمارک و همکاران در قالب روش شناسی شش مرحله ای ارائه کرده اند، هم جامعیت بیشتری دارند و هم برای مطالعه موضوعات و پدیده های اجتماعی در پژوهش های عینی کاربردی ترند. لذا در این مقاله کوشش می شود تا ابتدا ماهیت، مراحل وفرآیند روش شناسی رئالیسم انتقادی معرفی شود، سپس با ذکر مثال، کاربرد این روش شناسی در ارتباط با موضوعات انضمامی بیشتر آشکارشود. جهت نیل به این هدف می کوشم این روش شناسی را با روش شناسی نامینالیستی، به عنوان نقطه مقابل آن، مقایسه کنم تا درکبهتری حاصل شود. همچنین، می کوشم نشان دهم روش شناسی رئالیسم انتقادی چگونه می تواند به تحلیل و تبیین دقیق تر و ژرف تر مسائل اجتماعی ایران کمک کند. به طور خلاصه، مراحل شش گانه روش شناسی رئالیسم انتقادی شامل «توصیفم، «تصریح تحلیلی»، «استفهام / باز توصیف نظری»، «پس کاوی» مقایسه میان نظریه ها و انتزاع های مختلف و «عینی سازی و زمینه مندی» رئالیسم انتقادی و، به تبع آن، روش شناسی این مکتب، به سبب اصالتی که برای پدیده های اجتماعی، مکانیسم ها و سازوکارهای فرافردی قائلاست، می تواند به احیای امر اجتماعی در مقابل امر فردی نیز کمک آشکاری کندکلیدواژه ها
رئالیسم انتقادی، روش شناسی، امر اجتماعی، پس کاوی.مقالات مرتبط جدید
- ضرورت بهره گیری از روش پرورش خلاقیت شش کلاه تفکر دوبونو ادوراد در آموزش طراحی معماری آینده نگر
- درآمدی بر شناخت فرصت ها و چالش های ادغام تفکر طراحی در آموزش عالی
- آموزش معماری علیه پرورش معمار! (اصلاح و آینده پژوهی در آموزش معماری ایران)
- تاثیرات هوش مصنوعی مولد بر آینده ارتباطات تصویری
- یکپارچه سازی هوش مصنوعی در آموزش عالی: رویکردها و چالش ها
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.