مشکل «جعبه سیاه» در تحقیقات علوم اجتماعی

سال انتشار: 1402
محل انتشار: نخستین همایش ملی روش های پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی: رویکردهای نوپدید و چالش های پیش رو
کد COI اختصاصی: IHCSR01_004
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 191

نویسندگان

دانشیار جامعه شناسی پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی

چکیده

در سال های اخیر، اهمیت تبیین های مکانیسم محور به یک اعتقاد مشترک در میان دانش پژوهان علوم اجتماعی تبدیل شده و محققان بسیاری رااز طیف متنوع سنت های روش شناختی (کمی و کیفی،آزمایشی و غیرآزمایشی، تعمیمی و تفریدی، مدل های صوری و نثر روایتی) متحد کردهاست. در این راستا، شاید تنها چیزی که دست اندرکاران رویکردهای متنوع روش شناختی را وحدت بخشیده است ، تصدیق ارزشمندی مکانیسم های علی و مقارن با آن، تردید نسبت به استدلال های از نوع «هم تغییری یا همبستگی»در تبیین های علوم اجتماعی باشد. استدلال اصلی این است که تبیین های متعارف در علوم اجتماعی که از نوع «همتغییرییا همبستگی» هستند از حیث علی ناقص و ناتمام اند و باید به درون جعبه علیتمیان متغیرهای مستقل و وابسته که «جعبه سیاه» محسوب می شود، برویم تا فرآیند یا فرآیندهایی که این همبستگی یا هم تغییری را ببار آورده است، مشخص نماییم. در حقیقت، چرخش به سمت مکانیسم ها، اصلاحی مفید برایحل مشکل جعبه سیاه د ر تحقیقات اجتماع ی وتکمیل تبیین علی در علوم اجتماعی بوده است. در این مقاله، نشان خواهیم داد که پژوهشگران علوم اجتماعی چگونه بایستی با مشکل جعبه سیاه در تحقیقات تبیینی برخورد نموده و «تبیین های ائولیه» یا «تبیین های با جعبه سیاه» (همبستگی میان متغیرها) را به «تبیین های نهایی» یا «تبیین های فاقد جعبه سیاه» تبیدل نمایند.

کلیدواژه ها

جعبه سیاه؛ تبیین های اولیه؛ تبیین های نهایی؛ مکانیسم های علی؛ تحقیقات اجتماعی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.