ویژگی های کانی شناسی و محیط ژئودینامیکی پریدوتیت های کوه سیاه، افیولیت شمال سبزوار، شمال خاور ایران

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 34، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_GSJ-34-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 175
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

هانیه دادگر

دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

قاسم قربانی

دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

هادی شفایی مقدم

دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

چکیده

توالی گوشته ­ای افیولیت کوه سیاه در شمال سبزوار و در پهنه ساختاری ایران مرکزی قرار دارد و عمدتا شامل هارزبورژیت، دونیت، لرزولیت، پیروکسینیت و عدسی های (لنزهای) کرومیتیت می ­باشند. درصد فورستریت الیوین در پریدوتیت ها  بین ۹۱ تا ۹۶ درصد بوده و در قلمرو پریدوتیت­ های ایزوبونین – ماریانا قرار می­ گیرند. میزان اکسید آلومینیم ارتوپیروکسن در هارزبورژیت ها و لرزولیت­ ها نسبتا پایین است و گرایش به ارتوپیروکسن­ های پریدوتیت های آبیسال- جلو قوس دارند. کلینوپیروکسن پیروکسنیت ها واجد اکسید آلومینیم و تیتان پایینی بوده و گرایش به پریدوتیت های جلوقوس داشته، در حالی که کلینوپیروکسن در هارزبورژیت­ ها و لرزولیت ها دارای اکسید تیتان و آلومینیم بالاتر است و در محدوده پریدوتیت های آبیسال واقع می گردند. اسپینل موجود در لرزولیت ها متمایل به پریدوتیت های آبیسال بوده، در حالی که اسپینل موجود در هارزبورژیت ها گرایش به پریدوتیت های جلوقوس و آبیسال نشان می دهند. اسپینل های دونیت ها دارای عدد کروم بالا بوده و به نظر می رسد که از یک مذاب بونینیتی در درجات بالای ذوب بخشی از یک منشا گوشته ­ای تهی ­شده تحت شرایط آب دار حاصل شده اند. شیمی کانی­ های پریدوتیت های مورد مطالعه بیانگر ماهیت دوگانه آبیسال – جلوی قوس - بونینیت هستند و به نظر می رسد که تکامل این سکانس گوشته ای در ارتباط با یک محیط فرافرورانش (سوپراسابداکشن) و حاصل از فرورانش زیر شاخه اقیانوس تتیس جوان  (خط درز (سوچر) سبزوار) به زیر ورقه البرز (توران) در زمان کرتاسه می باشد.

کلیدواژه ها

شیمی کانی ها, پریدوتیت, پهنه فرافرورانش, کوه سیاه, افیولیت, سبزوار

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.