تاثیر بهینه سازی الگوی کشت محصولات کشاورزی بر مدیریت مصرف آب با رویکرد آب مجازی و ردپای آب

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه محیط زیست و مهندسی آب، دوره: 10، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JEWE-10-2_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 275
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

وحید اسفندیاری

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

شاپور ظریفیان

دانشیار، گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

امیر عیسی نژاد

دانش آموخته دکترا، گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

حسین راحلی

استاد، گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

کمبود منابع آب، عدم تخصیص مناسب آب و همچنین الگوی کشت غیر بهینه، از مهم ترین مشکلات بخش کشاورزی دشت سیستان در استان سیستان و بلوچستان هستند. بر همین اساس، هدف اصلی این پژوهش تعیین الگوی کشت بهینه محصولات کشاورزی با درنظرگرفتن آب مجازی و ردپای آب و ارزیابی تاثیر آن بر مصرف آب در این منطقه بود. برای این کار بر اساس نوع و سطح زیر کشت محصولات کشاورزی شاخص های آب مجازی و ردپای آب سبز، آبی و خاکستری برای کمی سازی مصرف آب در منطقه سیستان محاسبه شد. سپس با استفاده از مدل برنامه ریزی آرمانی فازی الگوی بهینه کشت محصولات با درنظرگرفتن آب مجازی و ردپای آب تعیین شد. نتایج حاصل از مدل بهینه سازی تحت رویکرد پویایی سیستم در محیط Vensim PLE۸.۳.۵ آزمایش شد. یافته ها نشان داد محتوای آب مجازی محصولات کشاورزی در این منطقه m۳/kg  ۶۹/۲ است. تقاضای آب محصولات کشاورزی MCM ۱۰۱۹ در سال است که ۶۲% آن تامین می شود. پس از بهینه سازی الگوی کشت، تقاضای آب به  MCM ۶۰۰ در سال کاهش می یابد که ۸۹% آن تامین می شود. همچنین بهینه سازی الگوی کشت باعث افزایش تامین آب بخش محیط زیست از  ۱۳۸ به MCM ۲۴۰ در سال شد.

کلیدواژه ها

آب مجازی, پویایی سیستم, ردپای آب, کمبود آب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.