شبیه سازی اثر شیب وجه پائین رونده تلماسه بر مشخصات ناحیه هایپریک

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه هیدرولیک، دوره: 19، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JHYDAN-19-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 118
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا محمدی

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

امیر احمد دهقانی

گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان،گلستان، ایران.

نشاط موحدی

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

چکیده: رودخانه ها، سیستم های پیچیده ای هستند که انواع فرایندهای شیمیایی، بیولوژیکی و فیزیکی در آنها رخ می دهد. تبادل هایپریک عبارت است از اختلاط جریان سطحی و جریان زیرسطحی در محیط متخلخلی که زیر و اطراف مجاری گذر آب را احاطه کرده است. چنین تبادلاتی می تواند بر اثر وجود فرم های مختلف بستر در رودخانه ایجاد شود. تلماسه ها از انواع شکل بستر رودخانه هستند که در رودخانه های مستقیم، مارپیچی و شریانی یافت می شود. اختلاف فشار دو طرف تلماسه به ایجاد تبادلات هایپریک منجر می شود که طول موج، دامنه و شیب وجه های پائین رونده و بالارونده آن می تواند بر میزان تبادلات هایپریک تاثیرگذار باشد. در این تحقیق به بررسی اثر شیب پائین دست تلماسه در زوایای ۱۰، ۲۰ و ۳۰ درجه، بر روی مشخصات ناحیه هایپریک (شامل زمان ماند، دبی تبادلی و عمق نفوذپذیری هایپریک)، پرداخته شده است. همچنین تاثیر هدایت هیدرولیکی، سرعت جریان زیرسطحی و ضخامت بستر رسوبی بر عمق تبادلات هایپریک مورد بررسی قرار گرفته است. برای شبیه سازی عددی جریان سطحی از نرم افزار FLOW۳D استفاده شد، شبیه سازی شامل بازه ای از یک کانال به طول۷/۲ متر، عرض۱/۰ متر و ارتفاع ۳/۰ متر می باشد. پس از حل جریان سطحی، فشارهای روی سطح فرم بستر بعنوان شرط مرزی دریشلت به مدل آب زیرزمینی MODFLOW معرفی شد. نتایج نشان می دهد با افزایش شیب، زمان ماندگاری و دبی تبادلی افزایش و عمق تبادلات هایپریک کاهش یافته است. همچنین با افزایش هدایت هیدرولیکی عمق تبادلات هایپریک افزایش ولی با افزایش سرعت جریان زیرسطحی و ضخامت بستر رسوبی عمق تبادلات هایپریک کاهش پیدا می کند.

کلیدواژه ها

کلیدواژگان: تلماسه, ناحیه هایپریک, دبی تبادلی, شبیه سازی عددی, زمان ماند

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.