بررسی فقهی امکانسنجی تلقی قتل غیرعمدی در قتل های اتفاقی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: هفتمین کنفرانس ملی افق های نوین در علوم انسانی، اقتصاد، کارآفرینی
  • کد COI اختصاصی: DHCONF07_233
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 131
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی یاری خواه

پژوهشگر دکتری تخصصی حقوق جزا و جرم شناسی ، دانشگاه تهران

محمد قاید

پژوهشگر دکتری تخصصی حقوق جزا و جرم شناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

حسب اصول فقه و حقوق اسلامی، مجازات قصاص تنها برای جرائم عمدی منتسب بوده و ازاین رو تلاش متهمین به قتل،ادعای فقدان سوءنیت در جنایت است. باتوجه به اهمیت بازدارندگی از جرم قتل، در نظام قضائی فرض بر عمدی بودنجنایت میباشد. این پژوهش به روش تحلیلی - توصیفی انجامشده و هدف آن است که غیرعمدی بودن قتل های اتفاقیرا بر مبنای فقه و حقوق اسلامی موردبررسی قرار دهد. اصول فقهی بر نیت متهم تاکید فراوان داشته و مجازات قصاص راتنها در صورت اثبات واقعی نیت قتل عمدی صحیح میداند. حتی به موجب اصل برائت که دارای مبنای فقهی میباشد، درصورت عدمکفایت ادله، نباید جرم قتل عمدی را منتسب نمود. اصول مهم لاضرر، منع غرر، بنای عقلاء و صحت نیزچنین بیان داشته که در صورت عدمکفایت ادله، نباید علم قاضی، عمدی بودن جنایت را بپذیرد. هرچند که احراز عمدیبودن جنایت دارای مراحلی پیچیده است، اما باتوجه به ریشه فقهی برخی اصول دادرسی کیفری، میبایست در قتل هایاتفاقی که عمدت ا فاقد سوءنیت بوده اند، فرض را بر همین گذاشته و تنها با دلایل عقلانی و منطقی محکمه پسند، عمدیبودن جنایت را محرز دانست که در این صورت غیرمستقیم بودن فعل منتهی به قتل اثری بر حکم قصاص نخواهد داشت.حسب اصل لاضرر، رسیدگی به این جرائم می بایست در کمال دقت و حساسیت انجامشده تا با اعمال مجازات متناسب باجرم، به صورت ناعادلانه زیانی به متهم وارد نگردد.

کلیدواژه ها

قتل، سوءنیت، عمد، فقه اسلامی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.