ارزیابی کلان جایگاه و اهمیت برنامه های امنیت غذایی و امنیت آبی در اسناد بالادستی چهار دهه اخیر کشور

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 19، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_IWRR-19-5_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 54
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدحسین حسن پور زودبنه

دانش آموخته کارشناس ارشد، مدیریت منابع آب، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

جمال محمد ولی سامانی

دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

چکیده

برنامه ­ریزی ­های راهبردی که در قالب اسناد بالادستی به تصویب مراجع ذی صلاح می ­رسند، نشانگر مناسبی برای بیان سیاست­ های هر کشوری هستند. با بررسی بخشی از آنها، راهبرد­های کشور مربوط به امنیت آب و غذا را می­ توان دریافت. برای بررسی موضوعات اشاره شده بیش از ۵۰ سند در سه حوزه اصلی آب، محیط زیست و کشاورزی شناسایی شد. مجموع اسناد احصاء شده، شامل اسناد بالادستی در حوزه آب و کشاورزی بودند و بطور صریح یا غیرصریح به امنیت غذا و آب مربوط می­ شدند. با استفاده از تحلیل کمی فراوانی و نتایج به دست آمده از آن مورد بررسی گرفتند. ابتدا اسناد بالادستی احصاء شده به ۴ محور، ۱۴زیرمحور و ۳۶ مولفه تقسیم شد. سپس میزان تکرار آنها در اسناد معرفی شده ارزیابی گردید و دریافت­ شد. بالاترین میزان توجه سیاست گذار به ترتیب به محور "سیاسی- اداری- حقوقی" و محور "اجتماعی- اقتصادی" بوده است. با استفاده از تحلیل فراوانی بخش­ هایی که از نظر قانون­ و سیاست­ گذار حائز اهمیت بوده است دریافت شد. در ادامه با نتایج بدست آمده از بخش مذکور چگونگی توجه قانون­ گذار و سیر تحولات در زمان در راهبردها مورد بررسی قرارگرفت، که از سه دوره زمانی؛ (الف) اول ۱۳۵۸-۱۳۸۰، (ب) دوم ۱۳۸۱-۱۳۹۰ و (ج) سوم ۱۳۹۱-۱۴۰۰ تشکیل شده­ است. روند تغییرات میزان توجه قانون و سیاست­ گذار به محورهای مورد بررسی را نشان می ­دهد. در این سیر زمانی توجه سیاست و قانون­ گذاران از یک محور خاص (سازمانی اداری حقوقی) به توجه یکنواخت و یک ­اندازه به کلیه محورهای مورد بررسی تغییر کرده که این امر نشان دهنده تحول مثبت در امر سیاست­ گذاری منابع آب و کشاورزی (غذا) است.

کلیدواژه ها

اسناد بالادستی, امنیت غذا, امنیت آب, تحلیل فراوانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.