مطالعه سرزندگی شهری براساس نظریه جیکوبز و تطبیق آن با حوزه ۶ شهرداری شیراز

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، دوره: 14، شماره: 55
  • کد COI اختصاصی: JR_JUPM-14-55_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 24
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فرهاد امیدوار

پژوهشگر دکتری شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب، تهران، ایران.

اسماعیل شیعه

استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب، تهران، ایران.

عاطفه دهقان توران پشتی

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب،تهران،ایران

چکیده

سرزندگی به این معنا است که شهر مکانی امن برای زندگی در اختیار ساکنانش قرار می دهد و می تواند تمام فعالیت ها لازم را برای آن ها برآورده سازد. بدان شکل که همه مردم با برقراری تعاملات اجتماعی در فضاهای شهری احساس رضایت خاطر نموده و به دور از خمودگی در این فضاها بمانند و اوقات فراغت خود را سپری نمایند. به بیان دیگر شهر برای استفاده همگان بوده و پیر و جوان، خرد و کلان با حضور در این فضاها و استفاده از شهر و فضاهای شهری احساس نشاط و رضایت داشته باشند. تلاش جین جیکوبز برای سرزندگی شهری تاثیر بی چون و چرایی بر محققان و برنامه ریزان شهری داشته است، با این حال نظریه وی در بسیاری از نقاط جهان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. جایی که اصول جیکوبز برای سرزندگی شهری به خوبی با ویژگی های سنتی این سکونتگاه های شهری مطابقت دارد، حتی اگر ذات اصلی آن ها به تدریج تحت الگوی مدرنیته به چالش کشیده شده باشد. مطالعات متعددی در چند سال گذشته با هدف آزمایش تجربی ایده های جیکوبز انجام شده است، جیکوبز برای سرزنده بودن یک حوزه شهری، ۶ شرط (تمرکز، تنوع، فرصت های تماس، نیاز به ساختمان ها با سنین مختلف، دسترسی و خلاء های مرزی) را در قالب دو گروه نیازهای پایه و جانبی مد نظر قرار داده است. در این مطالعه، سرزندگی شهری در حوزه ۶ شهرداری شیراز از دیدگاه جیکوبز بررسی شده است. تجزیه و تحلیل سرزندگی شهری در قالب یک رویکرد سیستمی اجازه تفسیر فضایی محدوده مورد بررسی را می دهد. نتایج در قالب ۴ گروه (سرزندگی بالا، سرزندگی متوسط، سرزندگی کم و فاقد سرزندگی) با استفاده از روش گروه بندی و الگوریتم k-means تعیین گردید. مقادیر بالاتر این شاخص مربوط به بخش هایی است که به احتمال زیاد زندگی پر جنب و جوش خیابانی را در خود جای داده اند. نتایج نشان داد که سهم معناداری از قلمرو حوزه ۶ شهرداری شیراز دارای سرزندگی کم و یا فاقد سرزندگی هستند. بالاترین میزان سرزندگی پیرامون خیابان معالی آباد و محله قدیم قصرالدشت به چشم می خورد.

کلیدواژه ها

سرزندگی شهری, نظریه تنوع جیکوبز, حوزه ۶ شهرداری شیراز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.