سنجش نگرش بهره برداران مرتعی در ارتباط با زمینه های آسیب پذیری در راستای مدیریت پایدار مراتع در سه روستای حومه شهرستان نجف آباد
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: مجله جغرافیا و پایداری محیط، دوره: 14، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_GERAZ-14-1_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 43
نویسندگان
گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
کارشناسی ارشد علوم و مهندسی مرتع، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
گروه علوم جنگل، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
چکیده
آسیبپذیری یکی از مفاهیم اساسی در چارچوب معیشت پایدار است. زمینههای آسیبپذیری بخشی از چارچوب معیشت را تشکیل میدهند که افراد، گروهها و خانوارها کنترل حداقلی بر آنها دارند. زمینههای آسیبپذیری اعم از شوکها، روندها و تغییرپذیریهای فصلی معیشت بهرهبرداران مرتعی و به دنبال آن مدیریت پایدار مراتع را تحتتاثیر قرار میدهند. هدف این تحقیق سنجش معیارهای مرتبط با زمینههای آسیبپذیری معیشت بهرهبرداران مرتعی سه روستای جلالآباد، حاجیآباد و نهضتآباد از بخش مرکزی شهرستان نجفآباد است. از پرسشنامه ساختارمند محقق ساخته در سه بعد شوکها، روندها و تغییرپذیری فصلی هر کدام با ۵ گویه در قالب طیف پنجگزینهای لیکرت استفاده شد. نتایج سنجش نگرش بهرهبرداران مرتعی نشان داد حدود ۸۰ درصد پاسخگویان تغییرات زمینههای آسیبپذیری معیشت را زیاد و خیلی زیاد (حدود ۱۹ درصد) ارزیابی کردند. شوکهای «خشکیدگی گیاهان (مرتعی و جنگلی)» و «اقتصادی» با میانگین رتبهای ۲۱/۳ و ۱۷/۳، روندهای «تورم و گرانی» و «تخریب و تغییر کاربری اراضی» با میانگین رتبهای ۹۲/۳ و ۸۰/۳ و تغییرپذیریهای فصلی «سرمازدگی و گرمازدگی گیاهان» و «افزایش دما و ذوبشدن سریع برف» به ترتیب با مقادیر میانگین رتبهای ۷۰/۳ و ۶۹/۳ تاثیر بیشتری بر آسیبپذیری معیشت بهرهبرداران مرتعی داشتند. ازآنجاییکه زمینههای آسیبپذیری متاثر از عوامل متعددی هستند که ممکن است همزمان به وقوع بپیوندند پیشنهاد میشود در مواجهه با زمینههای آسیبپذیری و در راستای پایداری منابع مرتعی مجموعهای از راهبردهای تطبیقی به کار گرفته شوند. علاوه بر این، ازآنجاییکه افراد، خانوارها و جوامع تحتتاثیر زمینههای آسیبپذیری به دلیل توزیع مختلف فضایی در جغرافیای سرزمین، ممکن است مخاطرات و آسیبپذیریهای یکسانی را تجربه نکنند مطالعات آینده میتوانند نحوه سازگاری افراد، گروهها، خانوارها و اجتماعات مختلف در مواجهه با زمینههای آسیبپذیری اعم از مخاطرات محیطی و بلایای طبیعی را مورد بررسی قرار دهند.کلیدواژه ها
زمینههای آسیبپذیری, معیشت پایدار, راهبردهای تطبیقی, شهرستان نجفآباداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.