رابطه سرمایه اجتماعی و فرهنگی با مسوولیت پذیری زیست محیطی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دوفصلنامه جامعه شناسی نهادهای اجتماعی، دوره: 10، شماره: 22
  • کد COI اختصاصی: JR_SSIMU-10-22_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 32
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید علیرضا افشانی

استاد جامعه شناسی، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

ضیاءالدین ستارزاده

کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

چکیده

اهداف: امروزه از مهم­ترین مسائل زیست انسانی، توجه به محیطی است که در آن زندگی می­کند. هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و فرهنگی با مسوولیت پذیری زیست محیطی بر مبنای مفهوم سرمایه در اندیشه بوردیو است. روش مطالعه: این پژوهش به روش پیمایشی با جامعه آماری شهروندان ۱۵ ساله و بیشتر شهر یاسوج اجرا شده است. حجم نمونه مبتنی بر فرمول کوکران و بر اساس واریانس محاسبه شده از پیش آزمون و با ۹۵ درصد اطمینان، ۳۲۳ نفر تعیین شد. اعتبار پرسش­نامه نیز از نوع صوری و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ اندازه­ گیری شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی تجسم ­یافته با مسوولیت پذیری زیست­ محیطی رابطه معناداری وجود دارد. بین متغیرهای زمینه ­ای (جنسیت، تحصیلات، وضعیت اشتغال، وضعیت تاهل) با مسوولیت ­پذیری زیست ­محیطی رابطه معناداری وجود ندارد. مدل یابی معادله ساختاری نشان داد که ۴۴ درصد از واریانس متغیر مسوولیت ­پذیری زیست ­محیطی توسط متغیرهای سرمایه اجتماعی (با تاثیر بیشتر) و سرمایه فرهنگی تبیین می­شود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش و نظریه بوردیو، هرچه سرمایه اجتماعی و فرهنگی شهروندان بیشتر باشد مسوولیت پذیری زیست محیطی مطلوب تری دارند. در شهر یاسوج به دلیل التزام به روابط و پیوندهای قومی و طایفه ای، برخورداری از سرمایه اجتماعی در قالب حمایت اجتماعی در شبکه های ارتباطی نقش بسیار موثری در ترغیب مردم به رفتارهای مسوولانه زیست محیطی دارد. بنابراین، در راستای آموزش­ های نظری و عملی افراد در رفتارهای مسوولانه زیست­ محیطی با استفاده از خود شهروندان، صدور مجوز فعالیت به سازمان های مردم نهاد در حیطه محیط زیست با حداقل دخالت دولت، برگزاری کارگاه­ ها و همایش­ ها و اجتماعات عمومی، تقویت پل­ های ارتباطی بین مردم و سازمان های مسوول در حوزه محیط زیست به ویژه از طریق فضای مجازی، تقویت ارتباطات و اعتمادسازی بین مردم و سازمان های غیردولتی از جمله نهادهای مذهبی و آموزش خانواده ­ها از طریق مدارس پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها

مسوولیت پذیری زیست محیطی, سرمایه اجتماعی, سرمایه فرهنگی, بوردیو, یاسوج

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.