پیش بینی اثر تغییر اقلیم بر تناسب اراضی کشت کلزا (Brassica napus L.) در استان مازندران با استفاده از مدل های ریز مقیاس نماییSDSM و Lars-WG
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 15، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_AGRY-15-4_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 49
نویسندگان
گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد، ایران
گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
چکیده
تغییرات اقلیمی در سالهای اخیر به دلیل افزایش هرچه بیشتر گازهای گلخانهای بیشتر از گذشته مشهود است. بنابراین، پیشبینی بلندمدت متغیرهای اقلیمی جهت اطلاع از میزان تغییرات آن ها و در نظر گرفتن تمهیدات لازم به منظور تعدیل اثرات سوء ناشی از تغییرات اقلیمی بیش از قبل مورد توجه است. راهکار پیشبینی تغییرات اقلیمی در مقیاس محلی استفاده از مدلهای ریز مقیاس نمایی است. مدلهایی چون SDSM و Lars-WG مثالهایی از این ریز مقیاس نماها میباشند که در این مطالعه به آن پرداخته شده است. از آنجا که تغییر اقلیم شرایط کشت گیاه کلزا (Brassica napus L.) که یکی از گیاهان راهبردی و ارزشمند در ایران است را نیز دستخوش تغییر خواهد کرد، بنابراین انجام پژوهشی جهت مدیریت هرچه بهتر تولید این محصول در شرایط تغییر اقلیم، ضروری به نظر میرسد. در این تحقیق، با استفاده از مدلهای پیشبینی دما و بارش و بهرهگیری از ابزارهایی چون سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرایند تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP)به پهنهبندی زراعی گیاه کلزا بر اساس شرایط پیشبینی شده برای سال ۲۰۵۰ میلادی در استان مازندران پرداخته شده است. در این تحقیق از دادههای ۳۷ ایستگاه هواشناسی و سینوپتیک استفاده شد و به تولید داده های اقلیمی (دماهای اصلی و بارش) در سه سناریوی RCP (۲.۶, ۴.۵, ۸.۵) پرداخته شد. مقایسه مدلهای پیشبینی تغییر اقلیم نشان داد که مدل SDSM در پیشبینی دماهای اصلی موفقتر بوده است، اما برای پیشبینی میزان بارش مدلLars-WG عملکرد بهتری داشت. خروجی نقشه تناسب اراضی نشان داد که تغییر متغیرهای اقلیمی در آینده موجب تغییر در تناسب اراضی زراعی خواهد شد. همچنین با اجرای سناریوی تغییر اقلیم، پراکندگی مکانی و مساحت طبقات مختلف کمی دچار تغییر شد، بهگونهای که با اجرای سناریوی RCP ۲.۶ مساحت اراضی طبقه خیلی مناسب افزایش یافته و گسترش آن به سمت مرکز استان بوده است. در سناریو های RCP ۸.۵ و RCP ۴.۵ اراضی با طبقه تناسب خیلی مناسب وجود نخواهد داشت و به سمت طبقات با تناسب ضعیف سوق داده خواهند شد. به طور کلی، در سناریوی خوشبینانه تناسب اراضی برای کشت کلزا شرایط بهتر و پهنه وسیعتری خواهد یافت و در سناریوهای دیگر شرایط برای کشت کلزا در اراضی مازندران نسبت به زمان حال ضعیف تر خواهد شد و این کاهش کیفیت در اراضی غربی و جنوبی استان مشهودتر است. بنابراین، راهکارهایی چون استفاده از ارقام سازگارتر و تغییر در مدیریت زراعی در رویارویی با شرایط جدید در این مناطق باید مورد توجه قرار گیرد.کلیدواژه ها
بارش, پهنهبندی, دما, سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.