ارزیابی وضعیت کشت نیشکر در استان خوزستان از دیدگاه آب مجازی
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: مجله مهندسی منابع آب، دوره: 8، شماره: 25
- کد COI اختصاصی: JR_WEJMI-8-25_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 60
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب ، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
دانشیار گروه مهندسی آب ، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
ظهور بحث آب مجازی توانست توجه مجامع مختلف جهانی را به جریان عظیم مجازی آب که به وسیلهی تجارت مواد غذایی در حال اجراست جلب کند، در این راستا، کشورهای کم آب می توانند با واردات مواد غذایی دسترسی خود را به منابع جهانی آب افزایش دهند. آبی که در مراحل مختلف فرایند تولید یک محصول کشاورزی و یا غیرکشاورزی استفاده میگردد، آب مجازی ذخیره شده در کالا نامیده میشود. در این تحقیق، مقادیر بهره وری آب و آب مجازی برای کشت نیشکر در کشت و صنعت نیشکر امیرکبیر به ترتیب ۶/۱ کیلوگرم نیشکر بر مترمکعب آب مصرفی و ۶۲۵ مترمکعب آب برای هر تن نیشکر با احتساب بازدهی آبیاری ۴۹% برآورد شده در کشت و صنعت به دست آمد. همچنین، در این تحقیق، با توجه به میزان آب مصرفی بالا برای تولید یک کیلوگرم شکر (۳۵۰۰۰ مترمکعب در ازای تولید ۵۶ تن نیشکر در هکتار)، و با فرض این که مصرف آب گیاه نیشکر در دیگر نقاط کشور نیز مشابه مصرف آب کشت و صنعت امیرکبیر می باشد، حجم کل آب مصرفی برای تولید ۶۱۶۰۰۰ تن شکر در کشور در سال ۱۳۹۲ معادل ۸/۳ میلیارد متر مکعب برآورد شد. بنابراین، در صورت واردات شکر از کشورهای بزرگ تولید کنندهی نیشکر مانند برزیل، هند و ... و کشت نکردن نیشکر در کشور می توان تا ۸/۳ میلیارد مترمکعب مصرف آب کشور را کاهش داد. در همین سال، ایران با تخصیص دادن بیشتر نیاز سرانهی کشور به واردات شکر از کشورهای بزرگ تولید کنندهی نیشکر توانسته است علاوه بر تامین نیاز داخلی، در حدود ۸/۴ میلیارد مترمکعب از ذخایر آب کشور را از طریق واردات ۰۰۰/۵۷۹/۱ تن شکر ذخیره نگه دارد. با توجه به توان تولید حدود ۱۵۰۰ کیلوگرم در هکتار کنجد، که یکی از محصولات بومی ایران و مقاوم به کم آبی بوده و در شرایط آب و هوایی استان خوزستان رشد مطلوبی را دارد، برآورد می شود که با تخصیص دادن ۳۵۰۰۰ هکتار از اراضی خوزستان به کشت کنجد، می توان سالانه در حدود ۹۹۳ میلیون متر مکعب در مصرف آب صرفه جویی کرد، که در نهایت در حدود ۲۰۴ میلیارد تومان درآمد خالص از ۳۵۰۰۰ هکتار اراضی کشت کنجد حاصل می گردد. از طرفی، درآمد حاصله از کشت نیشکر در این سطح نیز در حدود ۲۰۲ میلیارد تومان می باشد. لذا با تخصیص نیمی از کشت و صنعت خوزستان به کشت کنجد علاوه بر درآمد سالانهی مشابه حجم بالایی از آب به ذخایر جهانی افزوده می شود.کلیدواژه ها
آب مجازی, بهره وری آب, جنوب کشور, شکر, کنجداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.