واکاوی اثرات خوشه های صنعتی بر توسعه منطقه ای مورد پژوهی: خوشه های صنعتی سنگ منطقه کلانشهر اصفهان
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، دوره: 6، شماره: 24
- کد COI اختصاصی: JR_JZPM-6-24_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 51
نویسندگان
استاد گروه شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، ایران
چکیده
علیرغم شکلگیری بزرگترین منطقه تولید و فرآوری سنگ کشور در منطقه کلانشهری اصفهان در دهههای اخیر (شامل چهار خوشه محمودآباد، نجفآباد، دولتآباد و خمینیشهر) و وجود بحثهای شفاهی و غیرمستند گسترده درباره تاثیرات منطقهای آنها، کمتر بررسی دقیقی درباره این خوشهها به ویژه در ارتباط با نقش آنها در توسعه منطقهای اصفهان صورت پذیرفته است. با عنایت به این خلاء مطالعاتی در این مقاله هدف آن است تا میزان شدت اثرات خوشه های صنعتی سنگ منطقه کلانشهری اصفهان بر توسعه منطقهای و میزان مطلوبیت آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در این راستا از پارادایم روششناسی مختلط در این مقاله بهره گرفته شده است؛ ضمن اینکه برای جمعآوری دادهها از روش کتابخانهای و میدانی (از نوع پرسشنامهای) استفاده گردیده و برای این منظور با توجه به ویژگیهای جامعه هدف، روش نمونهگیری چند مرحلهای (مرحله نخست روش نمونهگیری تصادفی طبقهبندیشده برای تعیین حجم نمونه و روش نمونهگیری سیستماتیک برای مشخص نمودن واحدهای مورد نمونهگیری) انتخاب و بر این مبنا به ۲۲۳ عدد از بنگاههای خوشههای صنعتی منتخب از بین ۱۱۱۵ بنگاه موجود در آن، مراجعه شده است. در ادامه نیز از فن تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم (به عنوان یکی از فنون مدلسازی معادلات ساختاری) برای فهم میزان شدت تاثیرگذاری و از تکنیک تبدیل مقیاس خطی برای درک میزان مطلوبیت تاثیرگذاری خوشههای صنعتی در توسعه منطقهای بهره گرفته شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که علیرغم وجود پتانسیل تاثیرگذاری خوشههای صنعتی منتخب بر توسعه منطقه کلانشهری اصفهان، این خوشهها در زمینههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و کالبدی هنوز دارای تاثیرگذاری بسیار مطلوب نبوده و این تاثیرگذاری در حد متوسط مانده است که این قضیه به همراه این مورد که برخلاف تصور خوشههای مذکور بیشتر در توسعه اجتماعی منطقه تاثیرگذار بوده تا در توسعه اقتصادی و نیز اینکه خوشه ها بیشتر بر مبنای ارتباطات درونی خود بنگاهها، جلوگیری از مهاجرت مدیران و سرمایه های فیزیکی به توسعه منطقهای کمک نموده است. بر مبنای ارتباطات برونی بنگاهها، جلوگیری از مهاجرت کارکنان و سرمایه انسانی، نهایتا میتواند منجر به این نتیجه شود که خوشههای صنعتی سنگ منطقه کلانشهری اصفهان هنوز در مرحله جنینی توسعه میباشد و از ویژگی های خوشههای صنعتی به صورت نظری و آرمانی که تاثیرگذاری مطلوب و با شدت زیادی را برای منطقه دربرگیرنده خود ایجاد مینماید، فاصله دارند.کلیدواژه ها
خوشه های صنعتی, توسعه منطقه ای, صنعت سنگ, کلانشهر اصفهاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.