آناهیتا ظریف پور لنگرودی - دانشجوی دکتری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
فریبا البرزی - استادیار معماری، گروه معماری ،دانشکده معماری وشهرسازی ،واحد قزوین ،دانشگاه آزاد اسلامی ،قزوین ،ایران.
جمال الدین سهیلی - استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

این پژوهش به بررسی نماهای مسکونی منتخب مسابقات معماری و تبیین نقش نما در ایجاد دلبستگی به مکان در بین شهروندان تهران می­­­پردازد. هدف اصلی تحقیق، بررسی و شناسایی عناصر نما با تاکید بر معانی و ادراکات ذهنی شهروندان و نقش نما در ایجاد دلبستگی به مکان می­باشد. تحقیق از نوع کاربردی است و جهت ارزیابی مولفه های تدوین شده در مدل مفهومی از ترکیب روش­های پژوهش پیمایشی و روش توصیفی تحلیلی (تحلیل محتوا) استفاده شده است. نتایج تحلیل های کمی و کیفی نمایانگر آن است که نماهای ساختمانی را می توان در قالب ابعاد کالبدی (بتا:۳۲۲/۰)، ادراکی-احساسی (بتا: ۲۸۴/۰) و عملکردی- فعالیتی (بتا: ۲۱۷/۰) بررسی نمود. همچنین، عامل کالبدی با ضریب بتا ۳۲۲/۰ مهم­ترین اثرگذاری را بر احساس دلبستگی به مکان ایفا می­کند. مبتنی بر یافته­های آزمون فریدمن مولفه های نوع مصالح با میانگین رتبه ۹۸/۱۶، رنگ نما با میانگین رتبه ۸۸/۱۶، هماهنگی با ابعاد بومی و زمینه­ای ۶۴/۱۶، وجود سطوح پر و خالی ۲۸/۱۶ مهم­ترین معیارهای کالبدی، تعامل با بنا با میانگین رتبه ۶۳/۱۶ و تناسب فرم و عملکرد ۷۶/۱۵ و مشارکت مردم ۵۵/۱۵ در مکان مهم­ترین عوامل عملکردی- فعالیتی و خاطره­انگیزی بنا با میانگین رتبه ۶۰/۱۶ و دلبستگی به بنا ۲۸/۱۶ و تجارب و انباشت ذهنی ۱۳/۱۵ دارای بالاترین میانگین رتبه در عامل ادراکی- احساسی در بین شهروندان مورد مطالعه می­باشند.

تعامل فرد و بنا, نما, دلبستگی به مکان, ساختمان مسکونی, شهر تهران