هیوا نادری - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، گروه ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان، ایران
محمد علی خالدیان - استادیار، گروه ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان، ایران
حسن علی عباس پور اسفدن - استادیار، گروه ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان، ایران.

از دید نشانه­شناسان، ما در دنیایی از نشانه­های کلامی و غیرکلامی زندگی می­کنیم که در انتقال و بازنمایی اغراض آدمی تاثیرگذار هستند. در علم نشانه­شناسی، این نشانه­ها که به واسطه وجود رمزگان­ها، و روابط علی و معلولی معنادار شده­اند، بررسی می­شوند. دانیل چندلر با نظریه رمزگان­های پنج گانه خود توانست زوایای جدیدی از این علم را تشریح کند. در شعر معاصر فارسی، احمد شاملو در مجموعه هوای تازه بسیاری از نشانه­های کلامی و غیرکلامی را به کار گرفته است تا مضامین متعددی از جمله عشق را تبیین کند. در شعر او، عشق صرفا پدیده­ای جسمانی و مرتبط با ویژگی­های زیستی آدمی نیست و خوشه­های معنایی متنوعی دارد. در ادبیات کردی نیز شیرکو بیکس، عشق را دقیقا به مثابه مفهومی رمزگانی در سروده هایش به کار گرفته که در ورای ابعاد رمزی آن، کلیتی از روابط انسانی، اجتماعی و حتی سیاسی را به وسیله آن، بازآفرینی نموده است. بازخوانی این معانی و منظورشناسی اغراض شاملو و بیکس از طریق کاربست نظریه چندلر امکان­پذیر می­شود. نتایج تحقیق حاضر نشان می­دهد شاملو و بیکس با ذکر نشانه­هایی صریح و ضمنی در متن اشعار، عشق را به عنوان پدیده­ای چندبعدی مطرح کرده و موضوعات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را با آن گره زده­اند. این نوآوری که هر یک از این شاعران به آن نائل شده است، در تاویلی شدن سروده­های عاشقانه­اشان در مجموعه­های هوای تازه و آینه­های کوچک موثر بوده است.

احمد شاملو, شیرکو بیکس, هوای تازه, آینه های کوچک, عشق, چندلر, رمزگان