مشروعیت بخشی و مشروعیت زدایی در اشعار ملک الشعرا بهار و حاجی قادر کویی بر اساس نظریه ی ون لیوون
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: پژوهشنامه ادبیات کردی، دوره: 8، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JOKI-8-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 97
نویسندگان
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
چکیده
تحلیل گفتمان انتقادی، آشکار ساختن افکار و ایدئولوژی های پنهان در یک متن (گفتمان) است. یکی از نظریه پردازان تحلیل گفتمان انتقادی «تئو ون لیوون» است که نظریه ی «کنشگران اجتماعی» و «کنش - واکنش های اجتماعی» او در پی مشروعیت بخشی یا مشروعیت زدایی برخی کنشگران، کردارها و اهداف آنان است. بنابراین شیوه های مشروعیت بخشی به یک امر یا مشروعیت زدایی از آن، اساس این نظریه است. چهار راهکار اصلی مشروعیت بخشی و مشروعیت زدایی به گفتمان عبارت است از: ۱-اعتباربخشی، ۲- ارزش گذاری اخلاقی، ۳- عقلانی کردن و ۴- اسطوره سازی. هریک از این چهار شیوه، اشکال متنوعی دارند و در این پژوهش، اشعار ملک الشعرا بهار و حاجی قادر کویی از دیدگاه شیوه های مشروعیت بخشی و مشروعیت زدایی به گفتمان بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که بسامد مشروعیت زدایی در اشعار بهار و حاجی قادر کویی بیشتر از مشروعیت بخشی است. الگوهای عمل در اشعار بهار و حاجی قادر، قرآن و آیات قرآنی، شاهان باستانی و گذشته ی افتخارآمیز ایران باستان و نیز برخی کشورهای متمدن هستند. بهار و حاجی قادر با ذکر سخنان پیامبر (ص) و بزرگان ایران باستان از طریق اعتبار بخشی، با الگو قرار دادن قرآن و بزرگان دینی و شاهان ایران باستان و انتقاد از کشور و اعضای هیات حاکمه، از حکومت وقت مشروعیت زدایی کرده اند. همچنین هر دو به اسطوره های پهلوانی و قهرمانی ایران اشاره می کنند تا علاوه بر ایجاد روحیه ی مبارزه در مردم، از حکومت مشروعیت زدایی کرده باشند.کلیدواژه ها
تحلیل گفتمان, مشروعیت بخشی, مشروعیت زدایی, ون لیوون, ملک الشعرا بهار, حاجی قادر کوییاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.