سهم کتابداران در تولیدات علمی جهان: مطالعه موردی پایگاه اسکوپوس (۲۰۲۰-۲۰۱۶)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دو فصلنامه علم سنجی کاسپین، دوره: 10، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_CJS-10-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 64
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

هاشم عطاپور

Department of Knowledge and Information Science, University of Tabriz, Tabriz, Iran

اصغر نورمحمدی

University of Tabriz, Tabriz, Iran

رسول زوارقی

Department of Knowledge and Information Science, University of Tabriz, Tabriz, Iran

چکیده

سابقه و هدف: کتابداران به عنوان حرفه­ مندان رشته علم اطلاعات و دانش ­شناسی با ایفای نقش­ های گوناگون می ­توانند به ارتقای پژوهش و گسترش دانش بشری کمک کنند. پژوهش حاضر قصد دارد با رویکرد علم ­سنجی به بررسی انتشارات علمی نمایه ­شده­ ی کتابداران در پایگاه اسکوپوس در فاصله سال­ های ۲۰۱۶ الی ۲۰۲۰ بپردازد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی است که با رویکرد علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل مقالات نمایه ­شده در پایگاه اسکوپوس در بازه زمانی ۲۰۲۰-۲۰۱۶ است که وابستگی سازمانی نویسندگان آنها، واژه ­ی کتابدار (librarian) درج شده که تعداد آنها پس از بررسی و غربالگری توسط پژوهشگران برابر با ۲۲۰۷ مقاله بود. یافته ها: به طور کلی کتابداران سهم ۱/۵ درصدی در تولیدات علمی جهان در حوزه علم اطلاعات و دانش ­شناسی داشتند. کتابداران در بیش از ۶۰ درصد مقالات مورد بررسی، جزء نویسندگان اول تا سوم بودند. ۶۱ درصد از مقالات کتابداران در سایر حوزه ­های موضوعی مانند علوم زیستی، پزشکی و کامپیوتر منتشر شده بود و آزمون خی ­دو نشان داد مشارکت کتابداران در موضوعات غیر علم اطلاعات و دانش ­شناسی به طور معناداری از موضوعات علم اطلاعات و دانش ­شناسی بیشتر بود (۰/۰۰۱> P). بررسی جزئی ­تر مقالات نمایه­ شده ­ی کتابداران در پایگاه اسکوپوس در حوزه­ ی موضوعی علم اطلاعات و دانش ­شناسی نشان داد موضوعات علم ­سنجی، خدمات کتابخانه ­ها، پایگاه­ های اطلاعاتی، آرشیو و مدیریت دانش به ترتیب با فراوانی­ های ۱۳۴، ۱۳۱، ۸۴، ۷۵ و ۵۹ مقاله بیشتر مورد توجه کتابداران بوده است. نتیجه گیری: در سال­ های اخیر، کتابداران به عنوان دستیار پژوهشی، مشارکت قابل توجهی در نگارش مقالات سایر حوزه­ های علمی داشتند و علم ­سنجی از موضوعات اصلی پژوهش ­های آنها در حیطه ­ی علم اطلاعات بوده است.

کلیدواژه ها

Scopus, Scientometrics, Librarian, Contribution, Scientific outputs, اسکوپوس, علم سنجی, کتابداران, مشارکت, بروندادهای علمی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.