نقد و بررسی دیدگاه ابن خلدون در رد آموزه مهدویت

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه امامت پژوهی، دوره: 12، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_EMAM-12-1_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 123
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سکینه رستگار مقدم ابراهیمیان

جامعه المصطفی

چکیده

مهدویت یکی از مهم ترین آموزه های اعتقادی ادیان بزرگ، به ویژه اسلام است که روایات بسیاری از طریق شیعه و اهل سنت بر آن وجود دارد و این آموزه جزو معتقدات شیعه و بسیاری از اهل سنت است و شماری بسیاری از عالمان اهل سنت، آن را جزو مسائل اعتقادی شمرده اند. با این حال، در قرون اخیر، برخی از دانشمندان اهل سنت، به انکار مهدویت پرداخته که مشهورترین و متقدم ترین آنان، ابن خلدون است. ابن خلدون، این آموزه را بر اساس علم عمران و نظریه عصبیت خود انکار کرده و البته در ضمن آن کوشیده است به نقد و رد روایات مهدویت نیز بپردازد. این نوشتار با روش تحلیلی _ انتقادی، به نقد دیدگاه ابن خلدون پرداخته و مدعیات او را در این باب به نقد کشیده و روشن ساخته است که روایات مهدویت در شیعه و اهل سنت، به حد تواتر است و دانشمندان متقدم این دو فرقه، این روایات را در آثار خود گرد آورده اند. همچنین، این نوشتار به نقد دیدگاه ابن خلدون در باب مهدویت از باب عصبیت پرداخته و اصل عصبیت را فاقد وجهه دینی و در تضاد با آموزه های اسلامی معرفی کرده و البته بر فرض اذعان به عصبیت، دولت مهدوی را از بالاترین درجه عصبیت، که همانا عصبیت ایمانی است، برخوردار دانسته است. شایان ذکر است، نظریه ابن خلدون در قرن اخیر، واکنش های بسیاری را برانگیخته و شماری از دانشمندان اهل سنت به تبعیت از وی، به انکار مهدویت پرداخته و البته شمار بسیاری دیگر، به رد دیدگاه ابن خلدون پرداخته اند.

کلیدواژه ها

ابن خلدون, مهدویت, علم عمران, عصبیت, نقد دیدگاه ابن خلدون

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.