ارزیابی نظریه ی ظاهرگرایی جمال الدین قاسمی در تفسیر محاسن التاویل (مورد پژوهی: صفات الهی)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات علوم قرآنی، دوره: 14، شماره: 55
  • کد COI اختصاصی: JR_QSF-14-55_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 108
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

کبری حیدری

گروه آموزشی علوم قرآن و حدیث. ایران. اراک. دانشگاه اراک.

کیوان احسانی

دانشگاه اراک، گروه آموزشی علوم قرآن و حدیث

علی حسن بگی

دانشیاردانشگاه اراک، گروه علوم قرآن و حدیث

فاطمه دسترنج

گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه اراک، اراک، ایران

چکیده

مسئله ی ظاهرگرایی در آیات قرآن از جمله موضوعات مورد توجه میان برخی مفسران، به ویژه جمال-الدین قاسمی است. قاسمی از مفسران منسوب به جریان سلفیه است و همین امر سبب شده تا وی مبانی فکری خود را بخصوص درباره ی صفات خداوند، از پیشگامان این جریان وام گیرد. رویت بصری خداوند در قیامت، تکلم خداوند با موسی(ع)، استوای حقیقی خداوند بر عرش، استهزاء و غضب الهی در معنای حقیقی آن، صفاتی است که قاسمی معتقد به ظاهرگرایی آن است. اما با بررسی های انجام شده مشخص شد تفسیر قاسمی از این آیات صحیح نیست؛ زیرا در نظرگرفتن رویت، استواء، تکلم، استهزاء و غضب در معنای حقیقی برای خداوند مستلزم جسم است، از این رو می توان گفت رویکرد قاسمی با دلایل قطعی و یقینی ناسازگار است؛ لذا باید در ظاهر آیات صفات تصرف کرد و آن را تاویل نمود. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی به ارزیابی رویکرد ظاهرگرایانه ی قاسمی از آیات صفات خداوند پرداخته است.

کلیدواژه ها

"؛ قرآن"؛ جمال الدین قاسمی"؛ ظاهرگرایی"؛ تاویل"؛, "؛ صفات الهی"

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.