بررسی تاثیر خردشدگی زاگرس مرتفع بر سیستم جریان چشمه های معرف آن (مطالعه موردی: حوضه یاسوج)
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: دوفصلنامه آبخوان و قنات، دوره: 4، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JAAQ-4-1_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 53
نویسندگان
دانش آموخته دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز و کارشناس شرکت آب منطقه ای فارس، شیراز، ایران.
استاد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
چکیده
منطقه مورد تحقیق در پیرامون شهر یاسوج قرار گرفته و جزء حوضه آبریز کارون بزرگ به شمار می رود. هدف اصلی در این مطالعه بررسی خصوصیات ساختاری حاکم و تاثیر آن بر وضعیت آبدهی چشمه ها و کنترل جریان آب زیرزمینی در سنگ مخزن آنها می باشد. در این تحقیق با استفاده از داده های سنجش از دور، سیستم اطلاعات جغرافیایی، داده های مشاهده ای زمینی منابع آب و تحلیل داده های آبدهی چشمه های معرف با استفاده از منحنی فروکش آنها، رابطه عوامل ساختاری بر فراوانی و رژیم تخلیه منابع آب مورد بررسی قرار گرفت. در اولین گام مبادرت به تهیه نقشه خطواره ها از تصاویر ماهواره ای و نقشه های زمین شناسی شد و سپس وابستگی موقعیت قرارگیری چشمه ها و رژیم تخلیه آن ها با این ساختارها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد رخداد پدیده های ساختمانی نظیر چین خوردگی ها، گسل ها، درزه ها و شکستگی ها در نتیجه فعالیتهای تکتونیکی از یک سو و ریزش های جوی مناسب از سوی دیگر، شرایط مناسبی برای توسعه آبخوان های کارستی در منطقه ایجاد کرده است. ظهور چشمه های منطقه در راستای گسل ها نیز بیانگر اهمیت نقش ساختاری در منطقه می باشد. این گسل ها جهت های اصلی جریان آب درون حوضه کارستی را کنترل می کنند در حالیکه درزه ها و شکستگی های مرتبط با آنها در جهات فرعی جریان نقش دارند. تحلیل شکستگی های منطقه نشان داد که میانگین باز شدگی بیشتر از ۲۰ میلیمتر و شیب سطح لایه بندی حدود ۵۰ درجه نفوذ و انتقال آب را در حوضه آبریز چشمه ها تسهیل کرده است، همچنین تراکم بالای شکستگی ها در حوضه آبگیر چشمه ها موجب آبدهی زیاد آن ها شده است.کلیدواژه ها
توسعه کارست, جریان افشان, جریان مجرایی, چشمه خرانداز, منحنی فروکشاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.