پیش بینی کارکردهای اجرایی کودکان براساس علائم افسردگی و کیفیت ارتباطی مادر

سال انتشار: 1402
محل انتشار: چهارمین همایش ملی نقش و جایگاه مادر مادرانگی در ایران: چالش ها و چشم اندازها
کد COI اختصاصی: MOTHERCON01_006
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 137

نویسندگان

دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی عمومی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ا یران

دانشیار گروه روان شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ا یران

چکیده

هدف: کارکرهای اجرایی مجموعه ای از فرایندهای شناختی هستند که برای کنترل شناختی رفتار ضروری هستند، و این کارکردها از بدو تولد در کودک وجود داشته و با رشد کودک نیز رشد آن ادامه می یابد. عوامل مختلفی از جمله عوامل روان شناختی مرتبط با مادر و کیفیت ارتباطی مادر با کودک می تواند در پیش بینی کار کردهای اجرایی کودک نقش داشته باشند. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر بررسی الگوی ارتباطی علائم افسردگی و کیفیت ارتباطی مادر در پیش بینی کارکردهای اجرایی کودکان می باشد. روش: جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه کودکان ۵ ساله مهدکودک های شهر تبریز و مادران آن ها در سال۱۴۰۲ بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای ابتدا تعداد ۶۰۰ نفر از مادران این کودکان از نظر سابقه افسردگی و شرایط روان شناختی فعلی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس تعداد ۸۰ نفر از مادرانی که دارای سابقه افسردگی پس از زایمان بودند انتخاب و کودکان این مادران از نظر کارکردهای اجرایی و کیفیت الگوی ارتباطی مادر- فرزندی مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی بک - نسخه دوم (BDI-II)، پرسشنامه ارزیابی رابطه والد و کودک (MCRE)، خرده مقیاس حافظه عددی آزمون هوشی وکسلر تکلیف N-back آزمون برو نرو، تکلیف برج هانوی و تکلیف عملکرد پیوسته بودند. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داده که بین میزان افسردگی مادر در بدو تولد و کیفیت الگوی ارتباطی و همچنین کارکردهای اجرایی کودک در ۵ سالگی همبستگی معنادار وجود دارد. شدت علائم افسردگی در بدو تولد، کیفیت پایین ارتباط مادر- کودک و همچنین ضعف درحافظه فعال، توجه پیوسته و انعطاف پذیری شناختی را پیش بینی کرد. اما بازداری پاسخ را پیش بینی نکرد. همچنین، الگوی ارتباطی مادر- کودک نیز قادر به پیش بینی انعطاف پذیری شناختی و بازداری پاسخ در پنج سالگی کودک بود. بحث و نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که علائم افسردگی مادر، با پیامدهای ضعیف تر کارکردهای اجرایی در کودکان در سن ۵ سالگی مرتبط است. شدت افسردگی و تاثیرات قبل از زایمان (دوران بارداری) ممکن است نقش مهمی در تعیین نتایج کارکردهای اجرایی کودک داشته باشد. این یافته ها تلویحات مهمی با توجه به نظریه های رشد شناختی و همچنین نظریه های عصب روان شناختی و تکاملی از جمله نظریه بک و لوریا در تببین عملکردهای اجرایی و شناختی کودک داشته و ضرورت توجه به بهداشت روانی مادر و کیفیت روابط عاطفی بین والد- فرزند را مورد تا کید قرار می دهد.

کلیدواژه ها

کارکردهای اجرایی، افسردگی، کیفیت ارتباط مادر- کودک

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.