تیرگان، رقم جدید گندم نان آبی، جهت کشت در اقلیم گرم و مرطوب شمال ایران

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله یافته های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی، دوره: 12، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_RAFHC-12-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 223
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

منوچهر خدارحمی

دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.

مجتبی وهابزاده

مربی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.

حبیب اله سوقی

دانشیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران.

کمال شهبازی

استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی مغان، ایران.

مهدی کلاته

مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران.

جبار جعفر بای

مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران.

محمد صادق خاوری نژاد

مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران.

حسین علی فلاحی

استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران.

حسن خانزاده

استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی مغان، ایران.

غلامرضا یحیایی

مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران.

فرزاد افشاری

استاد، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.

علی ملیحی پور

دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.

شاهپور ابراهیم نژاد

مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران.

محمد علی دهقان

استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران.

عبدالکریم ذاکری

استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی زرقان، ایران.

محسن یاسایی

استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی زرقان، ایران.

سید طه دادرضایی

دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.

محمود عطا حسینی

محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی مشهد، ایران.

صفر علی صفوی

دانشیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی مغان، ایران.

غلامحسین اینه

استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.

رحیم مهرابی

دانشیار، گروه بیوتکنولوژی، دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران.

نصرت اله طباطبایی

محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.

محمد دالوند

محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد دزفول، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی دزفول، ایران.

عزت اله نباتی

مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی بروجرد، ایران

مهرداد چایچی

استادیار، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران.

رحیم هوشیار

محقق، بخش اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و تروییج کشاورزی، میاندواب، ایران.

چکیده

رقم جدید گندم نان تیرگان با تیپ رشد بهاره دریافتی از مرکز تحقیقات بین المللی ذرت و گندم در سال ۸۹-۱۳۸۸ در آزمایش بین المللی مورد ارزیابی قرار گرفت. در سال زراعی ۹۰-۱۳۸۹ این رقم در آزمایشات مقایسه عملکرد مقدماتی یکنواخت اقلیم شمال مورد ارزیابی قرار گرفت. در سال زراعی ۹۱-۱۳۹۰ رقم تیرگان در آزمایشات مقایسه عملکرد پیشرفته با میانگین عملکرد ۵/۷۳۱ تن در هکتار در مقایسه با میانگین عملکرد ارقام شاهد مروارید و گنبد با عملکرد ۵/۳۷۲ تن در هکتار انتخاب شد. همچنین در سال های زراعی ۹۲-۱۳۹۱ و ۹۳-۱۳۹۲ در آزمایشات یکنواخت سراسری اقلیم شمال از نظر عملکرد دانه و سایر صفات در چهار ایستگاه اقلیم شمال (گرگان، مغان، ساری و گنبد) مورد بررسی قرار گرفت. میانگین عملکرد این رقم در آزمایشات سازگاری ۵/۸۹۳ تن در هکتار به طور قابل ملاحظه ای بالاتر از میانگین شاهدهای آزمایش (رقم مروارید با عملکرد ۵/۴۰۱ و رقم گنبد با عملکرد ۵/۳۵۶ تن در هکتار) بود. با توجه به مقاومت قابل قبول این رقم در طول چندین سال، به بیماری های بلایت فوزاریوم سنبله، سفیدک پودری و مقاومت بالا نسبت به زنگ زرد و قهوه ای، پتانسیل عملکرد دانه بالا و پایدار همراه با کیفیت نانوایی خوب در مقایسه با ارقام شاهد، این رقم در مناطق جلگه ای ساحل خزر از جمله دشت مغان در استان اردبیل، استان های گلستان و مازندران، جایگزین مناسبی برای ارقام رایج بوده و می تواند در کنار سایر ارقام در افزایش تولید گندم منطقه نقش موثری داشته باشد و با افزایش تنوع ارقام در این اقلیم پرتنش از نظر بیماری های مختلف به عنوان یکی از راه های مدیریت و کنترل بیماری های مختلف عمل نماید.

کلیدواژه ها

گندم آبی, تحمل به بیماری ها, شمال کشور

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.