استفاده از روش منشایابی در تعیین سهم واحدهای سنگ شناسی حوضه پلدشت در تولید رسوب

  • سال انتشار: 1387
  • محل انتشار: فصلنامه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران، دوره: 1، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JIRAEG-1-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 69
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شاهرخ حکیم خانی

استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه Hakimkhani@yahoo.com

حسن احمدی

استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

جعفر غیومیان

استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری

چکیده

به دلیل وجود مشکلات زیاد در کاربرد روشهای سنتی ، روش انگشت­نگاری، ردیابی یا بعبارتی منشایابی به عنوان روشی جایگزین و مناسب مورد توجه محققین مختلف قرار گرفته است. در این روش ، خصوصیات فیزیکی ، ژئوشیمیایی و آلی رسوب و منابع رسوب برای تعیین منابع اصلی رسوب و اهمیت نسبی آنها مورد استفاده قرار می­گیرند. در روش یاد شده با استفاده از ترکیبی مناسب از خصوصیات جدا کننده منابع رسوب، سهم منابع رسوب در تولید رسوب تعیین می­شود. در این تحقیق، سعی شده است با بهره­گیری از ترکیبی مناسب از عناصر ژئوشیمیایی که قادر به جداسازی واحدهای سنگ­شناسی در یکی از زیر حوضه­های حوضه ایستگاه پخش سیلاب پلدشت واقع در شهرستان ماکو از استان آذربایجان غربی است سهم واحدهای یاد شده تعیین شود. بعد از برداشت ۱۰۶ نمونه معرف از واحدهای سنگ­ شناسی و ۶ نمونه رسوب از انتهای حوضه نسبت به تجزیه ۱۸ عنصر ژئوشیمیایی اقدام شد. با بهره­گیری از روش تحلیل تشخیص، حدود ۱۲ عنصر از ۱۸ عنصر به عنوان ترکیب مناسب انتخاب شدند. در آخر با استفاده از ترکیب یاد شده و مدل­های چند متغیره ترکیبی سهم واحدهای مارن، کنگلومرا، آهک و دولومیت، شیل و اسلیت و رسوبات کواترنری به ترتیب برابر با ۹/۵۳، ۷۵/۲۹، ۸۵/۸،  ۵/۷ و ۰ درصد بدست آمد. میانگین خطای نسبی تقریبا برابر با ۵/۱۷ درصد و متوسط ضریب کارایی مدل حدود ۹۹/۰ است. روش منشایابی رسوب به عنوان روشی با ارزش برای کسب اطلاعات از منابع رسوب تشخیص داده شد.

کلیدواژه ها

عناصر ژئوشیمیایی, منابع رسوب, واحدهای سنگ شناسی, پلدشت, تحلیل تشخیص, منشایابی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.