استفاده از رویکرد های بنیادی زمین آمار به منظور شناسایی نواحی محتمل تغذیه کننده آبخوان دشت تهران-کرج

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: مجله انسان و محیط زیست، دوره: 16، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_SRBAU-16-4_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 54
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهزاد رایگانی

استادیار، دانشکده محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست، کرج، ایران. (مسوول مکاتبات)

چکیده

آب زیرزمینی به خصوص در مناطق خشک و نیمه­خشک یکی از مهم­ترین منابع تامین­کننده آب شرب به حساب می­آید. برخلاف تصور عمومی در این مناطق، منابع آبی بیش­تر از نظر کیفیت با مشکل روبرو است تا کمیت، بنابراین پایش روند کیفیت آب و شناسایی منابع آلوده کننده آن، همواره به عنوان یکی از دغدغه­های اصلی پژوهش­گران این نواحی به شمار می­رود. در این پژوهش به منظور شناسایی نواحی آلوده­کننده آب زیرزمینی، اقدام به شناسایی نواحی محتمل تغذیه سفره آب آبخوان دشت تهران-کرج شده است. بدین منظور پس از استخراج آمار مربوط به سطح تراز آب زیرزمینی، از روش­های مختلف درون­یابی و زمین­آمار برای تولید تصویر سطح تراز استفاده شده است. دو نرم­افزار Gstat و تحلیل­گر زمین­آمار برای انجام این مطالعات بکار گرفته شده­اند، سپس عملکرد و توان هر کدام در تولید تصاویر سطح مورد ارزیابی قرار گرفته است. با استفاده از روش­های مختلف آماری، عملکرد مدل­های درون­یابی  مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس نتایج این پژوهش نرم­افزار تحلیل­گر زمین­آمار انعطاف­ بهتری برای انجام تحلیل­های ویژه بر روی داده­ها نشان داد. بر اساس روش داده­های تعلیمی و آزمون، روش­های درون یابی بسیار به یکدیگر شبیه نشان دادند، اما خروجی تصاویر سطحی از منظور شبیه­سازی حرکت آب زیرزمینی و هیستوگرام تصاویر با یکدیگر بسیار متفاوت به نظر می­رسید. در نهایت بر اساس مقایسه خروجی مدل ها با واقعیت زمینی، مناسب­ترین روش، کریجینگ کلی نشان داد. بر همین اساس تصاویر سطح تراز در مقاطع مختلف زمانی بوسیله روش مذکور تولید و در نهایت با شبیه­سازی جهت جریان آب زیرزمینی محتمل­ترین نواحی تغذیه آبخوان شناسایی گردید.

کلیدواژه ها

زمین آمار, درون یابی, نرم افزار Gstat, ماژول تحلیل گر زمین آمار, آب زیرزمینی, جهت جریان آب زیرزمینی, ناحیه تغذیه کننده آبخوان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.