معرفی مدل DPSIR و قابلیت کاربرد آن در تصمیم گیری های محیط زیستی
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: مجله انسان و محیط زیست، دوره: 13، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_SRBAU-13-4_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 227
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، گروه محیط زیست، دانشکده منایع طبیعی، دانشگاه تهران. (مسئول مکاتبات).
دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده منایع طبیعی، دانشگاه تهران
استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منایع طبیعی، دانشگاه تهران.
استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، معرفی روش DPSIR و بررسی کاربرد آن در محیطزیست و تصمیم گیری های این حوزه و لزوم استفاده از این روش برای حل مشکلات محیطزیستی است. از آنجایی که در دهههای اخیر، مشکلات محیطزیستی که بیشتر بر اساس جنبههای اقتصادی فعالیتهای انسانی بوده است، محققان و تصمیم گیران با چالش مواجه شدهاند. این مشکلات در مقیاسهای متفاوتی از تغییر اقلیم جهانی تا تاثیرات فعالیتهای انسانی بر سیستمهای اکولوژیکی جای گرفتهاند. در حال حاضر، به دلیل اهمیت این مشکلات نیاز به استفاده از روشهای انعطافپذیر برای مقابله کارآمد با مشکلات محیطزیستی بیش ازپیش احساس میشود؛ روشهایی که هم فاکتورهای اقتصادی و اجتماعی و هم فاکتورهای محیطزیستی را در نظر بگیرند. با توجه به هدف این مطالعه، روش پژوهش، مروری بر مقالات و یافتههای قبلی درباره کاربرد مدل DPSIR و منافع و معایب آن در تصمیمگیریهای محیط زیست بود. چارچوب DPSIR یا مدل(نیروی محرکه- فشار- وضعیت- تاثیر- پاسخ) ابزاری است که از طریق تعیین روابط میان فعالیتهای انسانی و محیطزیست به توصیف مشکلات محیطزیستی میپردازد. این چارچوب زمینهای را فراهم میکند تا انواع شاخصهای متفاوت با یکدیگر ترکیب شوند و نهتنها تاثیرات محیطزیستی بلکه، تاثیرات اقتصادی- اجتماعی ناشی از تغییرات در وضعیت اکوسیستمها را نیز در نظر میگیرد. نتایج این مطالعه نشان داد که مدل DPSIR میتواند اطلاعات متنوع درباره سیستم محیطزیستی را طبقهبندی و سادهسازی کند تا این اطلاعات برای پاسخهای احتمالی در اختیار سیاستگذاران قرار گیرند و به همین دلیل این روش در دهههای اخیر با سرعت فزایندهای توسط محققان و سیاستگذاران در حال استفاده است.کلیدواژه ها
سیستم محیط زیستی, مدل DPSIR, وضعیت اکوسیستم, تاثیرات اقتصادی- اجتماعی, سیاست گذاریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.