تغییرات تداوم و شدت دبی ماهانه جریان رودخانه ای در حوضه گرگانرود استان گلستان

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه ترویج و توسعه آبخیزداری، دوره: 5، شماره: 19
  • کد COI اختصاصی: JR_WMJI-5-19_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 56
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

خدیجه حاجی

دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی.

رئوف مصطفی زاده

دانشیار گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

اباذر اسمعلی عوری

دانشیار گروه آموزشی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی.

چکیده

ضرورت و مبنای اولیه برنامه ریزی مدیریت آب، ارزیابی و درک تداوم و شدت دوره های هیدرولوژیک خشک و مرطوب است. هدف پژوهش حاضر تعیین دوره های شروع و پایان خشکسالی و ارزیابی تغییرات تداوم و شدت دبی ماهانه جریان رودخانه ای در ۲۰ ایستگاه هیدرومتری استان گلستان در یک دوره ۳۸ ساله (۱۳۵۳-۱۳۹۱) است. براساس توزیع ماهانه جریان، ضریب وزنی اهمیت کمبود آب ماهانه محاسبه شد. سپس اختلاف دبی هر ماه از میانگین درازمدت در فاکتور وزنی ضرب و دبی موثر محاسبه شد. تفاوت میانگین دبی و دبی موثر به عنوان کمبود ماهانه مدنظر قرار گرفت و شدت کمبود جریان محاسبه شد. براساس نتایج، در ایستگاه های نوده خاندوز و سرمو واقع در بالادست، در تمام سال مقادیر آبدهی از حجم کمبود (میلیون مترمکعب) بالاتر بوده و کمبود جریان مشاهده نشد. در حالی که در اکثر ایستگاه ها تداوم دوره کمبود در ماه های تیر و مرداد اتفاق افتاده است. هم چنین تغییرات حجم کمبود در سال های مختلف نشان داد که فراوانی تداوم های ۴ و ۵ ماهه بیش تر از سایر تداوم ها است. براساس نتایج خوشه بندی، ایستگاه های مشابه مانند تقی آباد و بصیرآباد دارای بالاترین شدت کمبود جریان می باشند در صورتی که ایستگاه های نوده خاندوز و سرمو کم ترین مقدار شدت کمبود جریان را دارند.

کلیدواژه ها

حجم کمبود, خشکسالی هیدرولوژیک, دبی موثر, شدت کمبود جریان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.