تاب آوری شهر کرمانشاه و شیوه های ارتقاء آن

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای، دوره: 13، شماره: 51
  • کد COI اختصاصی: JR_JGQE-13-51_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 71
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رویا سنجری نیا

دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران

عباس ملک حسینی

عضو هیات علمی و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر

مجید شمس

استاد تمام، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران

چکیده

اهمیت شهرها به عنوان شکل غالب سکونتگاه های انسانی روشن است، از سویی میزان آسیب پذیری شهرها با وجود بلایای طبیعی اتفاق افتاده در سال های اخیر رو به افزایش است. امروزه بروز سوانح طبیعی و ایجاد خسارات ناشی از این سوانح موجب گردیده تا ایمن تر نمودن شهرها، به یک چالش درازمدت اما دست یافتنی تبدیل شود؛ به طوری که جوامع شهری برای بازگشت سریع به وضعیت پیش از بحران در زمان وقوع مخاطرات طبیعی برآنند که تاحدودی از خسارات وارده بکاهند. در این میان، تاب آوری راهی مهم برای تقویت جوامع شهری با استفاده از ظرفیت های آن ها است. هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص های تاب آوری شهری نسبت به حوادث طبیعی است. این پژوهش بر اساس هدف توسعه ای و ماهیت توصیفی- تحلیلی به شیوه پیمایشی در سال ۱۴۰۱ در شهر کرمانشاه انجام شده است. داده ها با استفاده از بررسی های اسنادی و پرسشنامه جمع آوری شد. حجم نمونه با استفاده از روش سرشماری، ۲۰ نفر تعیین گردید. برای نمونه گیری از نمونه گیری قضاوتی و نمونه گیری گلوله برفی استفاده شده است. داده ها از روش دلفی فازی در شناسایی ۳۸ زیر شاخص های موثر در تاب آوری در برابر حوادث طبیعی، وزن دهی عوامل یا معیار مدل پیشنهادی و طبقه بندی آن ها در چهار گروه کلی ساختاری- کالبدی، مدیریتی- سیاست گذاری، اجتماعی فرهنگی و اقتصادی، تجزیه وتحلیل شدند. پس از رتبه بندی شاخص های تاب آوری شهر کرمانشاه در برابر حوادث طبیعی مشخص گردید که شاخص ساختاری- کالبدی رتبه اول، شاخص مدیریتی- سیاست گذاری رتبه دوم، شاخص اقتصادی رتبه سوم، شاخص اجتماعی فرهنگی رتبه چهارم را کسب نموده اند. نتایج حاصل از بررسی زیرمعیارهای مربوط به معیار کالبدی نشان دهنده آن بود که از بین شاخص های تاب آوری، شاخص کالبدی تاثیرگذارترین بوده لذا پهنه بندی شهر کرمانشاه بر اساس میزان تاب آوری کالبدی و مشارکت فعالانه شهری و به اشتراک گذاشتن تجربیات برای افزایش تاب آوری شهر کرمانشاه و زمینه سازی برای جلب مشارکت و آماده سازی مردم برای مواجهه با مواقع بحرانی ضروری به نظر می رسد.

کلیدواژه ها

حوادث طبیعی, تاب آوری, شاخص های تاب آوری, شهر کرمانشاه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.