کارایی شاخص های خشک سالی هواشناسی در پیش هشدار خشک سالی هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سداستقلال - میناب)
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه ترویج و توسعه آبخیزداری، دوره: 10، شماره: 36
- کد COI اختصاصی: JR_WMJI-10-36_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 163
نویسندگان
دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه هرمزگان
دانشیار، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان
عضوهیات علمی گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان
چکیده
خشکسالی از علل طبیعی اصلی خسارت در حوزههای کشاورزی، اقتصاد و محیط زیست است. تعیین کمی ویژگیهای شدت، بزرگی و تداوم خشکسالی به صورت عینی بسیار مشکل است. از این رو تلاش زیادی برای پایش خشکسالی با استفاده از نمایه های مختلف صورت گرفته است. در تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات خشک سالی اقلیمی بر سیستمهای هیدرولوژیکی در محدوده موردمطالعه از شاخصهای خشک سالی هواشناسی شامل SPI و SPEI، شاخص خشک سالی هیدرولوژیکی SRI و شاخص خشک سالی آب زیرزمینی GRI استفاده گردید، سپس ارتباط بین شاخصهای مذکور باهم، هم زمانی و یا عدم همزمانی وقوع رخداد خشک سالی بررسی شد. در نهایت با هم بستگی بین شاخص ها بهترین شاخص اقلیمی جهت پایش سیستم های هیدرولوژیکی در منطقه معرفی گردید. نتایج نشان داد، مقایسه هم بستگی دو شاخص هواشناسی با شاخص های SRI و GRI، شاخص SPEI از نظر هشدار خشک سالی، در اولویت قرار دارد، چرا که در مقیاس زمانی کوتاهتری قادر به نمایش رخداد خشک سالی هیدرولوژیکی است. هم بستگی چندانی در مقیاسهای زمانی مختلف بین دو شاخصSPI-GRI (۱۸/۰=cc) مشاهده نشد که نشان دهندهی نامناسب بودن شاخصهای مذکور، برای بررسی اثرات خشک سالی اقلیمی بر آب زیرزمینی است. نتایج نشان داد، مقایسه هم بستگی دو شاخص هواشناسی با SRI و GRI، SPEI از نظر هشدار خشک سالی، در اولویت قرار دارد، چرا که در مقیاس زمانی کوتاه تری قادر به نمایش رخداد خشک سالی هیدرولوژیکی است. هم بستگی چندانی (۱۸/۰=cc) در مقیاس های زمانی مختلف بین دو شاخصSPI-GRI مشاهده نشد که نشان دهنده نامناسب بودن شاخص های مذکور، برای بررسی اثرات خشک سالی اقلیمی بر آب زیرزمینی است. لذا پیشنهاد می گردد جهت بررسی اثر تغییرات بارش بر نوسانات آب زیرزمینی از SPEI بجای SPI استفاده شود.کلیدواژه ها
آماره ی کاپا, پایش خشک سالی, مشخصه های خشک سالی, مقایسات جفتیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.