اثرات ژئومکانیکی افت فشار مخزن، دمای سیال حفاری و فشار اسمزی بر روی شرایط پایداری دیواره چاه (مطالعه موردی)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله پژوهش نفت، دوره: 30، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_PRRIP-30-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 45
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احسان چراغ سحر

دانشکده مهندسی نفت و گاز، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز، ایران

رضا فلاحت

دانشکده مهندسی نفت و گاز، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز، ایران

سید علیرضا طباطبائی نژاد

دانشکده مهندسی نفت و گاز، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز، ایران

چکیده

ناپایداری دیواره چاه همواره یکی از مهمترین مشکلات در حین حفاری بوده است. به طور معمول، تعیین وزن سیال حفاری جهت پایداری دیواره چاه در حین حفاری، در شرایط اولیه مخزن انجام می شود. در حالیکه بعد از تولید از مخزن، با گذشت زمان، فشار منفذی لایه تولیدی در صورت نبود منبع فشار کاهش می یابد و باعث تغییر در مقدار و جهت تنش های برجا می شود. در این شرایط به منظور حفظ پایداری دیواره در حفاری چاه های جدید لازم است که اثر افت فشار مخزن جهت تعیین شرایط پایداری و مسیر بهینه در نظر گرفته شود. همچنین دیگر عوامل اثر گذار در پایداری دیواره چاه دمای سیال حفاری و اثر اسمزی آن می باشد. در این تحقیق به منظور بررسی اثر افت فشار مخزن بر روی شرایط پایداری چاه و مسیر بهینه حفاری و همچنین بررسی اثر اسمزی و دمای سیال حفاری، یکی از مخازن جنوب غرب ایران که دچارMPa ۱۱ افت فشار شده است، مورد مطالعه قرار گرفت. در شرایط اولیه این مخزن حداقل فشار درون چاهی مورد نیاز جهت عدم ریزش دیواره چاه در محدوده ۴/۲۸ - MPa ۲/۳۴ بوده است و پایدارترین مسیر حفاری، حفر چاهی با زاویه ˚۴۵ و در جهت تنش افقی حداقل می باشد. پس از کاهش MPa ۱۱ فشار مخزن، با تغییر تنش های القایی اطراف دیواره چاه، حداقل فشار لازم جهت پایداری در محدوده ۷/۲۱-MPa ۴/۲۶ و پایدارترین مسیر حفاری ˚۱۰ کاهش، چاهی با زاویه ˚۳۵ می باشد. همچنین با در نظر گرفتن اثر دمای سیال حفاری بر روی این مقادیر، حداقل فشار لازم در چاه با مقداری کاهش در محدوده ۴/۲۱-MPa ۲۶ می باشد و همچنین با اعمال اثر شیمیایی سیال حفاری بر روی محتوای رسی سازند این مقدار با مقداری افزایش در محدوده ۲۲-MPa ۷/۲۶ می باشد. نهایتا با در نظر گرفتن همزمان اثر اسمزی و دمای سیال به دلیل اثر معکوسی که دارند حداقل فشار لازم جهت پایداری در محدوده ۸/۲۱-MPa ۵/۲۶ می باشد. بنابراین، اثر افت فشار مخزن تاثیر قابل توجهی بر روی پایداری دیواره چاه دارد و سایر موارد در مخزن مورد مطالعه تاثیر کمی دارند.

کلیدواژه ها

ژئومکانیک, پایداری دیواره چاه, افت فشار مخزن, دمای سیال حفاری, اثر اسمزی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.