شناسایی چالش های جاری طرح تدبیر در مدارس ابتدایی: رویکرد نظریه داده بنیاد

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، دوره: 17، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_EDUJ-17-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 361
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم مشاکلایه

دانشجوی دکترای گروه مدیریت آموزشی، ، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.

اسماعیل کاظم پور

دانشیار گروه علوم تربیتی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران.

غفار تاری

استادیار گروه مدیریت، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.

چکیده

هدف: پژوهش حاضر باهدف شناسایی چالش های  جاری طرح تدبیر در مدارس ابتدایی است. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده­ بنیاد انجام گرفت. مشارکت کنندگان شامل خبرگان حوزه مدیریت آموزشی، برنامه ریزی درسی و متخصصان آموزش ابتدایی کشور آشنا به طرح تدبیر بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شدند. داده ­ها از طریق مصاحبه ­ی نیمه ساختار یافته جمع آوری شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ ها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تامین روایی و پایایی از معیارهای لینکن و کوبا استفاده شد. یافته ها: پژوهش نشان دهنده ­ی بیست و پنج مفهوم محوری و هشت مقوله منتخب است که در قالب مدل پارادیمی شامل ضعف در برنامه محوری و خودارزیابی مدارس به عنوان مقوله ی محوری و شرایط علی (عدم همراهی و مشارکت عوامل طرح، ضعف مدیریتی مدارس، بخشنامه محوری و کمیت گرایی آموزشی)، عوامل زمینه ­ای (عدم وجود جو حمایتی، ضعف در فرهنگ کار مشارکتی، ضعف در ساختارهای تکنولوژیکی، ساختار متمرکز آموزشی)، شرایط مداخله ­­ای تسهیل­ گر (خصوصیات فردی، ویژگی های سازمانی و الزامات قانونی)، شرایط مداخله ­گر محدودکننده (موانع درون سازمانی و برون سازمانی)، راهبردها (بهبود فرهنگ سازمانی و جو مدرسه ای، تغییر نگرش سیاستگذاران، توجه به  توسعه فردی مدیران و معلمان و تمرکززدایی) سازمان یافت. نتیجه گیری: توجه به طرح تدبیر و اساس آن زمینه رشد حرفه ­ای مدیران را فراهم می­ آورد. در اجرای طرح­هایی چون تدبیر باید به رویکردهای بومی اجرایی مدارس توجه شود. از رویکردهای مشارکتی در اجرای طرح تدبیر در مدارس استفاده  گردد؛ به گزینش مدیران متخصص و آموزش دیده برای مدارس توجه و الزام شود؛ به رویکردهای جانشین­ پروری و منتورینگ در آموزش مدیران مدارس توجه بیشتری اعمال گردد.

کلیدواژه ها

طرح تدبیر, مدیران مدارس, مدارس ابتدایی, رویکرد داده بنیاد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.