تعیین منشاء، سطح آلودگی و پیش بینی غلظت برخی از عناصر آلاینده معدنی در خاک های سطحی شهر سنندج
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی بهداشت محیط، دوره: 5، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JEHE-5-3_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 60
نویسندگان
M.Sc. Student, Environment Pollution, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
Assistant Professor, Department of Environment Science, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
Assistant Professor, Department of Environment Science, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
چکیده
زمینه و هدف: عناصر آلاینده معدنی در محیط شهری از مهمترین معضلات زیست محیطی به شمار میروند. این پژوهش با هدف تعیین غلظت، توزیع مکانی و منشاءیابی عناصر آلاینده آهن، روی، کلسیم، مس، منگنز و نیکل در شهر سنندج با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی انجام شد. مواد و روشها: محدوده مورد مطالعه به ۵ منطقه طبقهبندی شد و تعداد ۱۰۵ نمونه خاک سطحی (۱۰-۰ سانتیمتر) جمعآوری شد. شاخصهای فاکتور آلودگی و جامع Nemerowبه منظور برآورد میزان آلودگی فلزات استفاده شد. بعلاوه، آنالیز همبستگی و تجزیه مولفههای اصلی برای منشاءیابی عناصر مورد استفاده قرار گرفتند. همچنین، روش درونیابی IDW برای توزیع مکانی عناصر و شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه جهت برآورد غلظت عناصر بکار رفت. یافتهها: غلظت مس در منطقه صنعتی بسیار بالا بود و از سوی دیگر شاخص آلودگی Nemerow کمترین و بیشترین مقدار آلودگی را به ترتیب برای فضای سبز و منطقه صنعتی نشان داد. غلظت کلسیم بیشتر تحت تاثیر مناطق مسکونی و پرترافیک قرار داشت. از سوی دیگر، مناطق صنعتی و پرترافیک بیشترین تاثیر را در میزان غلظت روی و مس داشتهاند و نیکل، آهن و منگنز تحت تاثیر ترکیبی از عوامل طبیعی و انسانی بودند. نتایج ضریب همبستگی شبکه عصبی برای عناصر مس، نیکل، روی، منگنز، آهن و کلسیم به ترتیب ۸۲۱/۰، ۶۶۱/۰، ۷۱۱/۰، ۷۶۷/۰، ۷۱۲/۰، ۷۰۱/۰ بدست آمد. نتیجهگیری: غلظت عناصر روی، کلسیم و مس بیشتر تحت تاثیر فعالیتهای انسانی و غلظت نیکل، آهن و منگنز بیشتر تحت کنترل عوامل طبیعی-انسانی هستند. با توجه به نتایج حاصل میتوان استفاده از شبکه عصبی سه لایه را در تخمین غلظت فلزات توصیه نمود.کلیدواژه ها
Metal contamination, Multivariate analysis, Top soil, Artificial neural network, Contamination sources, آلودگی فلزات, آنالیز چند متغیره, خاک سطحی, شبکه عصبی مصنوعی, منابع آلودگیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.