معیارهای ارزیابی فهم ادله لفظی در فقه معاملات (مطالعه موردی: تعلق زکات بر پول های اعتباری)
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: دوفصلنامه فقه و اجتهاد، دوره: 10، شماره: 19
- کد COI اختصاصی: JR_FEGHI-10-19_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 155
نویسندگان
پژوهشگر اقتصاد اسلامی
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه مفید، قم
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه مفید، قم
چکیده
استنباط احکام فقهی در صورتی اعتبار داشته و قابل استناد به دین است که در سازگاری با سایر نصوص و ادله شرعی قرار داشته باشد. در روش شناسی فقهی مرسوم، تنها سازگاری در لایه مدلول های الفاظ، به طور روشمند به عنوان ملاک ارزیابی و اعتبارسنجی برداشت های فقهی از نصوص در نظر گرفته می شود. نوشتار پیش رو با ناکافی دانستن این ملاک در قلمرو فقه معاملات، معیار «سازگاری» را در سه لایه : سازگاری در لایه مدلول های الفاظ، سازگاری منطقی میان اجزای سیستم گزاره ها و سازگاری کارکردی میان کارکرد مجموعه اجزاء با اهداف کلان سیستم، گسترش داده است. روش تحقیق در این نوشتار، توصیفی تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است. استفاده از ملاک های بالا می تواند استنباط های فقهی دقیق تری را نتیجه دهد و از ورود برداشت های نادرست به منظومه گزاره های فقهی جلوگیری کند. در پایان، در یک مطالعه موردی، این ملاک ها در بررسی ادله زکات به ویژه زکات بر نقدین به کار گرفته شده اند و با در نظر گرفتن ملاک سازگاری در سه لایه بالا، نشان داده شده است که زکات بر پول های اعتباری کنونی با هدف ایجاد تحرک بیشتر برای پول، ایجاد انگیزه برای تامین مالی بنا نهاده شده بر قرض و بازتوزیع ثروت، ضرورت دارد.کلیدواژه ها
پول اعتباری, زکات بر پول, سازگاری, فهم نظام مند دین, مقاصد شریعتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.