فرایند های ماگمایی در ارتباط با تشکیل سنگ های آتشفشانی آندزیتی ائوسن کوه کلوت قندهاری (شمال غرب انارک، استان اصفهان)
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 31، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IJCM-31-3_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 54
نویسندگان
Department of Geology, University of Isfahahn, Isfahan, Iran
Department of Geology, University of Isfahahn, Isfahan, Iran
Department of Geology, University of Isfahahn, Isfahan, Iran
Department of Geology, University of Isfahahn, Isfahan, Iran
Department of Physics, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده
کوه کلوت قندهاری در حدود ۴۰ کیلومتری شمال غرب انارک (استان اصفهان) واقع است. این منطقه بخشی از ایران مرکزی است و در غرب قطعه یزد و نزدیک به افیولیت عشین و محل عبور گسل کویر بزرگ قرار دارد. در شمال غرب انارک، مجموعه افیولیتی عشین، با سنگ آهک های پالئوسن پوشانده شده و با سنگ های آتشفشانی ائوسن قطع گردیده است. سنگ های آتشفشانی ائوسن نیز با استوک گابرویی-دیوریتی ائوسن پسین قطع شده اند. سنگ های آتشفشانی ائوسن کوه کلوت قندهاری بیشتر از نوع آندزیت بوده که در نمونه دستی از خاکستری تیره تا روشن متغیر بوده و دارای بیگانهسنگ های آمفیبولیت هستند. بافت های پورفیری، خال خال، جریانی، غربالی و گلومروپورفیری مهم ترین بافت ها هستند. درشت بلورهای سازنده این آندزیت ها شامل پلاژیوکلاز، آمفیبول و کلینوپیروکسن هستند و زمینه سنگ نیز از این کانی ها و نیز سانیدین، مگنتیت و آپاتیت تشکیل شده است. کانی های زئولیت،کلریت، اپیدوت، سریسیت، کائولینیت و کلسیت نیز کانی های ثانویه ناشی از دگرسانی هستند. نتایج تجزیه شیمی کانی ها نشان می دهد که پلاژیوکلازها از نوع آندزین تا لابرادوریت (مقدار آنورتیت ۱/۳۰ تا ۳/۵۲ درصد)، پتاسیم فلدسپارها از نوع سانیدین (مقدار ارتوکلاز ۶/۶۸ تا ۳/۷۱ درصد)، آمفیبول ها کلسیمی و از نوع پارگاسیت (با عدد منیزیم ۵۸/۰ تا ۷۱/۰) و کلینوپیروکسن ها از نوع دیوپسید (با عدد منیزیم ۹۱/۰ تا ۹۳/۰) هستند. داده های زمین شیمیایی سنگ کل عناصر اصلی نشان می دهد که این سنگ ها بیشتر از نوع آندزیت و تراکی آندزیت های آهکی قلیایی هستند. درنمودارهای سنگ های آتشفشانی ائوسن کوه کلوت قندهاری بهنجار شده نسبت به کندریت و گوشته اولیه، نمونه ها غنی از عناصر خاکی نادر سبک (LREE) و عناصر سنگ دوست بزرگ یون (LILE) و فقیر از عناصر با شدت میدان بالا (HFSE؛ چون (Ti, Ta, Nb هستند که مشخصه ای از فعالیت ماگمایی در ارتباط با فرورانش است. داده های زمینشیمیایی نشان می دهند که ماگمای اولیه سازنده سنگ های آتشفشانی ائوسن این منطقه از ذوببخشی با درجه متوسط یک اسپینل لرزولیت گوشته سنگ کره ای به دست آمدهاند. دلیل رخداد این فعالیت آتشفشانی نیز به احتمال بسیار فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس پیرامون خردقاره شرق- ایران مرکزی (پوسته اقیانوسی عشین و نایین) است. این سنگ ها از نظر محیط زمینساختی شبیه سنگ های موجود در قوس های آتشفشانی هستند.کلیدواژه ها
Eocene Volcanic rocks, Andesite, Calc-alkaline, Kuh-e-Kalut-e-Ghandehari, Anarak, Central Iran., سنگ های آتشفشانی ائوسن؛ آندزیت؛ آهکی قلیایی؛ کوه کلوت قندهاری؛ انارک؛ ایران مرکزی.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.