بررسی نقش اندازه دولت در تاثیر متغیرهای نهادی بر توزیع درآمد درکشورهای منتخب

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره: 17، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JQE-17-4_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 70
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی خواجه محمدلو

دانشجوی دکتری اقتصاد، مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مهدی پدرام

استاد اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

بهناز مهرجو

کارشناس ارشد اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا،تهران، ایران

چکیده

تنوع فعالیت­های اقتصادی از یک سو و نقش رو به افزایش دولت­ها در جهت گسترش خدمات عمومی، تامین اجتماعی، تعهدات دولت در عرصه­های اقتصادی و اجتماعی و تلاش در جهت تحقق رشد اقتصادی و توزیع عادلانه درآمد، نقش مولفه­های نهادی را به مسئله­ای مهم و تاثیرگذار تبدیل کرده است.  از آنجا که براساس دیدگاه اقتصاددانان نهادگرا، ضعف ساختار و عملکرد نهادها یکی از دلایل توسعه نیافتگی است، این پژوهش با هدف بررسی نقش اندازه دولت در تاثیر متغیرهای نهادی شاخص کیفیت حکمرانی، آزادی اقتصادی و تسهیلات اعطایی بخش خصوصی بر توزیع­ درآمد کشورهای منتخب طی دوره ۲۰۱۵-۲۰۰۴ انجام شده است.  الگوسازی داده­ها براساس روش رگرسیون آستانه­ای انجام شده است که نسبت به سایر روش­های تخمین، برآوردهای سازگارتری ارائه می­نماید. در ادامه با استفاده از آزمون ریشه واحد لوین لین چو نسبت به تعیین مانایی داده­ها اقدام گردید. نتایج آزمون نشان می­دهد که در طی دوره پژوهش متغیرهای حکمرانی خوب، تسهیلات اعطایی به بخش خصوصی و ضریب جینی در سطح مانا و متغیرهای اندازه دولت و آزادی اقتصادی با یک­بار تفاضل­گیری مانا می­شوند. به منظور برآورد مدل با استفاده از آزمون رگرسیون آستانه­ای، با توجه به اینکه برای تصریح یک الگوی غیرخطی، ابتدا تصریح مدل خطی جهت ایجاد یک الگوی پایه برای آزمون کردن فرضیه خطی بودن مدل انجام می­شود. مدل خطی حداقل مربعات تعمیم یافته عملی در چارچوب آزمون­های تشخیصی (خودهمبستگی، ناهمسانی واریانس و داشتن توزیع نرمال)، آزمون ­F لیمر و آزمون هاسمن به صورت رگرسیون­های پنل دیتا با اثرات ثابت زمانی تخمین زده شده است. براساس نتایج بدست آمده، آزمون تصریح الگوی رمزی رضایت بخش نیست که نشان­دهنده خطای تصریح مدل خطی می­باشد که نتیجه مذکور این احتمال را تقویت می­کند که رابطه غیرخطی به الگوی واقعی نزدیک­تر می­باشد. برآورد مدل رگرسیون آستانه­ای، با استفاده از سطوح آستانه­ای محاسبه شده و آزمون­های­ اثر آستانه­ای انجام شده صورت گرفته است. مقادیر سطوح آستانه­ای بدست آمده برای متغیر اندازه دولت ۸۵/۷ و ۱۶/۸ می­باشد. سطوح آستانه­ای بدست آمده نشان می­دهد زمانی که اندازه دولت به ۸۵/۷درصد می­رسد تابع توزیع درآمدی دچار شکست شده و نحوه اثر متغیرهای الگو بر میزان توزیع درآمد تغییر می­کند. درمرحله بعد جستجو برای یافتن آستانه دوم نشان می­دهد که وقتی اندازه دولت ۱۶/۸ درصد است، بار دیگر نحوه تاثیر متغیرهای آزادی اقتصادی، تسهیلات اعطایی بخش خصوصی و حکمرانی خوب بر توزیع درآمد تغییر می­کند. همچنین با توجه به این که براساس آزمون­ اثر آستانه­ای مقادیر آستانه معنی دار می­باشند، تاثیر ضرایب به دست آمده در مدل متاثر از مقادیر آستانه ای به دست آمده می باشد. تحلیل نتایج بدست آمده از برآورد مدل رگرسیون آستانه­ای حاکی از آن است که در رژیم دولت بزرگ متغیرهای شاخص کیفیت حکمرانی و آزادی اقتصادی بیشترین تاثیر منفی معنی­دار و تسهیلات اعطایی بخش خصوصی تاثیر مثبت معنی­دار بر توزیع درآمد دارند. یافته های این تحقیق، لزوم برنامه ریزی و جهت گیری اصولی در کشورهای منتخب را در راستای بهبود شاخص­های اندازه دولت، حکمرانی خوب و آزادی اقتصادی، تنظیم مقررات، افزایش کارایی و اثربخشی و حمایت از بخش خصوصی را تایید می کند.

کلیدواژه ها

عوامل نهادی, اندازه دولت, توزیع درآمد, رگرسیون آستانه ای

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.