حیدری، رقم جدید گندم نان برای شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی پس از مرحله گلدهی در مناطق سرد کشور

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: مجله یافته های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی، دوره: 6، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_RAFHC-6-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 6322
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امیر یزدان سپاس

عضو هیات علمی و هماهنگ کننده برنامه بهنژادی گندم اقلیم سرد کشور.

محمد رضایی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، میاندوآب، ایران.

مهرداد چای چی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران.

تقی بابایی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران.

غلامرضا امین زاده

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران.

احمد زارع فیض آبادی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

علیرضا رضوی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

امیر قلی سنجری

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران.

مسعود قدسی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

مسعود کامل

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران.

میر سعید عابدی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران.

محمود ناظری

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

مسعود عزت احمدی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

پرویز صالحی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اقلید، ایران.

سید کریم حسینی بای

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران.

شهناز عاشوری

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، میاندوآب، ایران.

عباس سعیدی

دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

محسن اسماعیل زاده

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

توحید نجفی میرک

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

فرزاد افشاری

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

میترا سراج آذری

دانشگاه گوئلف، گوئلف، کانادا.

رحیم هوشیار

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، میاندوآب، ایران.

صفرعلی صفوی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران.

محمود عطاحسینی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

چکیده

ارقام مناسب و اصلاح شده نقش موثری در افزایش تولید ایفا می نمایند. رقم گندم حیدری حاصل برنامه به نژادی گندم اقلیم سرد کشور است که در سال زراعی ۷۶-۱۳۷۵ از تلاقی لاین Ghk"s"/Bow"s"//۹۰Zhong۸۷ با رقم شیرودی در کرج ایجاد گردید. در سال زراعی ۷۷-۱۳۷۶ نسل F۱ و طی سال های زراعی ۸۲-۱۳۷۷ نسل های در حال تفکیک آن در کرج مورد ارزیابی قرار گرفت. این رقم در طول سال های زراعی ۸۷-۱۳۸۳ در آزمایشات مقایسه عملکرد سراسری اقلیم سرد کشور مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایشات یکنواخت سازگاری در شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی پس از مرحله گلدهی که در سال های زراعی ۸۷-۱۳۸۵ در ۱۲ ایستگاه تحقیقاتی اقلیم سرد اجرا گردید، رقم حیدری با میانگین عملکرد دانه ۷۱۴۵ کیلوگرم در هکتار در شرایط نرمال و ۶۰۳۲ کیلوگرم در هکتار در شرایط خشکی برتر از رقم شاهد (شهریار) به ترتیب با میانگین عملکرد ۶۴۱۳ کیلوگرم در هکتار در شرایط نرمال و ۴۵۰۷ کیلوگرم در هکتار در شرایط خشکی بود. بیشترین عملکرد دانه رقم حیدری در شرایط آبیاری نرمال به میزان ۱۰۶۰۰ کیلوگرم در هکتار در سال زراعی ۸۵-۱۳۸۴ از ایستگاه تحقیقاتی همدان گزارش گردید. در پروژه های تحقیقی- تطبیقی و تحقیقی- ترویجی نیز رقم گندم حیدری برتر از ارقام شاهد بود. این رقم دارای تیپ رشد بینابین می باشد. میانگین وزن هزار دانه آن در شرایط آبی و تنش خشکی به ترتیب ۴۱ و ۳۶ گرم، دانه آن سخت با رنگ روشن (زرد کهربایی)، میانگین ارتفاع بوته آن ۸۶ سانتی متر، میانگین تعداد روز تا گلدهی آن (از ۱۱ دی ماه) ۱۲۸ روز و تعداد روز تا رسیدن آن در شرایط آبی و تنش خشکی به ترتیب ۱۷۶ و ۱۶۵ روز و میانگین دوره پرشدن دانه در شرایط آبی و تنش خشکی به ترتیب ۴۸ و ۳۷ روز است. رقم حیدری نسبت به بیماری زنگ زرد واکنش مقاوم، و به بیماری های زنگ قهوه ای و سیاه واکنش نیمه حساس نشان داد و از نظر شاخص های کیفیت نانوایی، در گروه گندم های با کیفیت خوب شناسایی گردید.

کلیدواژه ها

اقلیم سرد, تنش خشکی, آبیاری بهینه, پتانسیل و پایداری عملکرد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.