اثر پرایمینگ بذر بر عملکرد دانه، درصد پروتئین و غلظت برخی عناصر غذایی در دانه گندم دیم
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه بیوتکنولوژی و بیوشیمی غلات، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_CBB-1-1_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 367
نویسندگان
دانشجوی دکتری زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.
دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.
استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.
دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
چکیده
مقدمه:گندم منبع اصلی پروتئین در تغذیه انسان می باشد و ۲۲ درصد از سطح زیر کشت جهانی را به خود اختصاص داده است. تنش خشکی از مهم ترین عوامل محدود کننده تولید گندم در سراسر جهان می باشد. استراتژی های مختلفی برای بهبود رشد گیاهان در محیط های دارای تنش وجود دارد که پرایم کردن بذور با ترکیبات مختلف، یکی از آنها میباشد. محصولات گندم عمدتا به عنوان کالاهای پخته شده استفاده می شوند، بنابراین کیفیت آرد آن اهمیت ویژهای دارد. یکی از پارامترهای تعیین کننده کیفیت آرد گندم، پروتئین دانه است. همچنین در ایران به دلیل آهکی بودن خاک، کمبود ماده آلی و اسیدیته بالا، کاربرد خاکی عناصرغذایی اثر چندانی در دسترسی گیاه به آنها ندارد، در چنین شرایطی پرایم کردن بذر گندم می تواند اثرات مثبتی بر افزایش عناصر غذایی موجود در دانه داشته باشد. مواد و روش ها:این آزمایش با هدف بررسی اثر پرایمینگ بذر بر عملکرد، درصد پروتئین و غلظت برخی عناصر غذایی دانه گندم دیم (رقم آذر ۲) در دو سال زراعی ۹۸-۱۳۹۷ و ۹۹-۱۳۹۸ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار های پرایمینگ شامل شاهد (بدون پرایمینگ)، پرایمینگ با کلرید پتاسیم (یک درصد)، اوره (دو درصد)، سولفات روی (۶/۰ درصد)، کلرید کلسیم (۴/۱ درصد)، ویتاسپرین (۱/۰ درصد)، سیتوکینین (۵۰ میلی گرم در لیتر) و هیدروپرایم بودند. یافته ها:نتایج نشان داد که عملکرد دانه در سال زراعی ۹۸-۱۳۹۷ بالاتر از سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ بود که احتمالا دلیل این امر بیشتر بودن میزان بارندگی در این سال (۱۹ درصد) می باشد. در هر دو سال زراعی، پرایمینگ بذور با آب، منجر به بهبود عملکرد دانه شد. بیشترین و کمترین درصد پروتئین دانه بهترتیب در تیمار پرایم بذور با کلرید پتاسیم و تیمار پرایم بذور با کلرید کلسیم مشاهد شد. همچنین بالاترین غلظت روی در دانه در تیمار پرایم بذور با سولفات روی به دست آمد. در هر دو سال زراعی پرایمنگ بذور اثر معنی داری بر غلظت پتاسیم و فسفر دانه نداشت. نتیجه گیری:با توجه به هزینه بالای استفاده از ترکیبات شیمیایی برای پرایم کردن بذور و اثرات مثبت هیدروپرایم در افزایش عملکرد دانه، هیدروپرایم را می توان به عنوان روشی مقرون به صرفه برای افزایش عملکرد در شرایط دیم پیشنهاد کرد. از طرفی با اثرات مثبتی که پرایم بذور بر درصد پروتئین دانه (پرایم با کلرید پتاسیم) و غلظت روی (پرایم با سولفات روی) در دانه داشت، می توان از آن برای بهبود پروتئین دانه، افزایش کیفیت آرد حاصل از گندم، افزایش میزان روی و کاهش سوءتغذیه ناشی از کمبود روی بهره برد.کلیدواژه ها
پیش تیمار, روی, کیفیت دانه, گندم دیم, هیدروپرایمینگاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.