زاهد تبریزی و غزل غنایی او

  • سال انتشار: 1388
  • محل انتشار: پژوهشنامه ادب غنایی، دوره: 7، شماره: 13
  • کد COI اختصاصی: JR_JLLR-7-13_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 131
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

چکیده

میرزا قاسم فرزند میرزا محسن تبریزی معروف به زاهد از سخنوران و شاعران نیمه ی دوم سده ی یازدهم هجری است که در عهد شاه سلیمان صفوی در اصفهان زندگی می­کرده است. تاریخ دقیق ولادت او روشن نیست. نسخه ی خطی کلیات دیوان او شامل: غزلیات، قصاید، رباعیات، مثنوی سفینه النجات و منشآت می باشد. میرزا طاهر نصرآبادی که از معاصران وی بوده شرح حال و آثار او را در تذکره­ی خویش آورده است. از اشعاری که در مدح و منقبت رسول مکرم اسلام به ویژه حضرت مولی الموحدین  علی بن ابی طالب دارد, چنین برمی آید که وی بر مذهب امامیه اثنی عشری بوده است. در غزل هایشیرین و دلنشین­زاهد, رقت احساس، روح­غنایی، مضامین­بلند و روشن، خیال انگیزی­و دیگر ویژگی های سبک­هندی موج می زند. بینش ژرف و تخیل قدرتمند زاهد در آفرینش صور خیال به همراه توان احضار واژگان بلورین و مناسب در یک سلسله تداعی معانی پر رمز و راز بی نظیر است. غزل های پخته و سنجیده ی زاهد که با معانی رنگارنگ، مضامین دلاویز و تصاویر شوق انگیز درهم آمیخته است گاهی به یک تابلوی نقاشی و یا یک قطعه­ی موسیقی می ماند. با توجه به این که نسخه های خطی دیوان زاهد تبریزی به جامعه ی ادبی معرفی نشده، این مقاله بر آن است تا زاهد و شعر غنایی او را به دوستداران و پژوهندگان ادب فارسی معرفی نماید.

کلیدواژه ها

زاهد تبریزی, غزلیات, شعر غنایی, سبک هندی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.