رویکرد عاطفی اعتقادی به اهل بیت (ع) به ویژه امام علی(ع) در نثر عرفانی فارسی (تا پایان قرن نهم هجری)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: پژوهشنامه مذاهب اسلامی، دوره: 10، شماره: 19
  • کد COI اختصاصی: JR_MAZHB-10-19_017
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 208
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین ربیعی مطلق

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی (ادبیات عرفانی)، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

علی نوری

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

حبیب حاتمی کنکبود

استادیار گروه معارف دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

چکیده

صوفیان مسلمان سنت خود را میراث اهل بیت(ع) بویژه امام علی(ع) می دانند و ایشان را به عنوان مشایخ اعظم و بانیان طریقت خویش می شمارند. با این حال چون تصوف در بستری غیر شیعی ظهور یافت و بالید، با مذهب اهل تسنن شناخته شده است. به نظر می رسد شناخت این دوگانگی در باور متصوفه -یعنی پایبندی به شریعت سنی و اصالت شیعی- موضوعی اساسی برای فهم اندیشه صوفیانه باشد؛ لذا، این تحقیق در پی پاسخگویی به دو مسئله است: نخست آن که رویکرد عاطفی-اعتقادی متصوفه به اهل بیت(ع) بویژه امام علی(ع) و گفتار ایشان در متون عرفانی فارسی تا پایان قرن نهم چگونه است؟ و دیگر آنکه گرایش و ارادت به اهل بیت(ع) در میان متصوفه چگونه بوده است؟ پژوهش حاضر که به روش تحلیلی-توصیفی و بر اساس مطالعات کتابخانه ای فراهم آمده است، اثبات می کند که تصوف، سیری تکاملی دارد که از مواجهه خنثی با معصوم(ع) و همسان پنداری امام(ع) با دیگران و سپس تفضیل اندک اهل بیت(ع) آغاز می شود و به تدریج به نقطه اوج ارادتمندی و مهرورزی به ایشان و نهایتا به تشیع می رسد.

کلیدواژه ها

عرفان و تصوف اسلامی, نثر عرفانی, اهل بیت(ع), امام علی(ع), تشیع, تسنن دوازده امامی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.