تاثیر بازگشت مهاجران به روستاها در بهبود معیشت ساکنان(مطالعهی موردی: شهرستان آق قلا)
- سال انتشار: 1390
- محل انتشار: مجله پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره: 43، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JHGR-43-4_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 154
نویسندگان
استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
استادیار دانشگاه پیام نور واحد گنبدکاووس
دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران
چکیده
محوریت انسان در فرایند توسعه در مناطق روستایی از مهمترین ابزارهای توسعه بهشمار می آید؛ زیرا ویژگی های نیروی انسانی به لحاظ کمی و کیفی از جمله عوامل موثر در جریان توسعهی روستایی شمرده می شود. افزایش جمعیت و کمبود فعالیت های اشتغال زا در نواحی روستایی، موجب آسیب پذیری خانوارهای روستایی شده و بیشتر مهاجرت روستاییان به نواحی شهری، بهدلیل نبود اشتغال و درآمد برای گذران زندگی خانوار است. در چنین شرایطی، بسیاری از جوانان روستایی از مهاجرت موقت بهمانند راهبردی برای مقابله با پدیدهی بیکاری استفاده می کنند و پس از سپری کردن یک بازه زمانی برای کسب مهارت و سرمایهی کافی، به نواحی روستایی باز می گردند. هدف پژوهش حاضر، تحلیل این نوع از مهاجرت ها (مهاجرت بازگشتی) با تاکید بر رویکرد معیشت پایدار روستایی و بررسی آثار آن بر سرمایه های انسانی، مالی، فیزیکی، اجتماعی و طبیعی افراد مهاجر بازگشته و پیامدهای پس از بازگشت افراد مهاجر و تنوع فعالیت های اقتصادی در نواحی روستایی است. مطالعات انجام شده در این زمینه نشان داده است که در ۹ روستای شهرستان آق قلا، بازگشت مهاجران به نواحی روستایی مشاهده می شود؛ بنابراین تمامی این روستاها که ۶۲ مورد مهاجر بازگشته دارد، بررسی شده است. روش پژوهش، پیمایشی و تکمیل پرسشنامه و گفتوگو با مهاجران بازگشته است. با استفاده از آماره توصیفی T و Z به تحلیل نتایج پرسشنامه در محیط نرم افزاری SPSS پرداخته شد و از نرم افزار ARCGIS برای تهیهی نقشه استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مهاجرت موقت نیروی جوان روستایی، مهمترین راهبرد بهکار رفته برای ادارهی زندگی بوده است و پس از کسب مهارت و بازگشت به نواحی روستایی، تفاوت چشمگیری در سرمایه های انسانی، مالی، فیزیکی، اجتماعی و طبیعی افراد بازگشته رخ داده است. مهمترین پیامدهای این نوع از مهاجرت کسب درآمد بیشتر، افزایش رفاه زیستی، کاهش آسیب پذیری، بهبود امنیت غذایی، بهبود شان و منزلت انسانی برای مهاجران بازگشته به روستاها بوده است.کلیدواژه ها
بازگشت مهاجران, توسعه روستایی, شهرستان آق قلا., معیشت پایداراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.