مهدیه فرشادمهر - Former Graduate Student, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
مه نوش مقدسی - Assistant Professor, Faculty of Agriculture, University of arak
مهدی مفتاح هلقی - Associate Professor, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources

سیستمهای پایش و تعریف اقدامات تسکین از ارکان اصلی هر طرح مدیریت خشک سالی است که ارتباط مناسب بین این دو می‎تواند یک برنامه مدیریتی را در اجرای به موقع و موثر عملیات تسکین یاری کند. بنابراین، در این تحقیق تلاش شد، جهت مدیریت حوضه زرینهرود در شرایط کم آبی، رودیکرد احتمالاتی مبتنی بر ریسک و کاهش تقاضا به ترتیب به منزله سیستم پایش و اقدام تسکین اعمال شود. در این رودیکرد آستانه‎های هشدار خشک سالی بر اساس حجم ذخیره مخزن و به صورت احتمالاتی تعریف میشود. بدین منظور، شبیهسازیهای کوتاه مدت با استفاده از سری زمانی ۱۳۵۵ ۱۳۸۵ در نرم افزار Weap انجام و چهار سناریوی (نرمال، پیش هشدار، هشدار، اضطراری) مرتبط با سطوح مختلف شدت خشک سالی تعریف شد. سپس، مقادیر آستانه با در نظر گرفتن احتمال وجود کمبودی معین از تقاضا در یک افق زمانی مشخص شناسایی و ضرایب کاهش تقاضا با استفاده از مدل بهینهسازی الگوریتم ژنتیک برآورد شد. ضرایب کاهش برای نیاز زراعت و باغ و نیاز زیست محیطی دریاچه ارومیه به ترتیب در سطح پیش هشدار برابر ۳۰/۳۱ و ۳۰/۷ و ۸/۴۷ درصد، در سطح هشدار برابر ۶۰/۳۳ و ۲/۹ و ۶/۵۰ درصد، و در سطح اضطراری برابر ۵/۳۵ و ۱۱/۱۰ و ۵/۵۲ درصد برآورد شد. نتایج نشان داد اعمال ضرایب کاهش تقاضا در کاهش شاخص کمبود در دوره خشک سالی ۱۳۷۷ ۱۳۷۸ تا ۱۳۷۹ ۱۳۸۰ تاثیری قابل توجه داشته و باعث جلوگیری تخلیه کامل مخزن طی این دوره شده است.

Probabilistic systems, drought alarm, Drought management, Zarrine Dam, Genetic Algorithm