تحلیل فنولوژی و تولید خالص اکولوژیک زوفا (Hyssopus officinalis) با استفاده از مدل AEZ در شرایط نیمه گرمسیری جنوب استان کرمان
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 15، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_AGRY-15-2_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 96
نویسندگان
گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران
گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران
بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران.
گروه علوم کشاورزی، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران
گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران
چکیده
کمیسازی رشد و نمو در گیاهان ابزاری مهم جهت بهینه کردن عملیات زراعی و توسعه کشت و تولید گیاهان دارویی است. این پژوهش به منظور بررسی امکان پیشبینی تاریخ کاشت بهینه زوفا (Hyssopus officinalis) با استفاده از مدل AEZ انجام شد. پایگاه داده های ورودی مدل از داده های آب وهوا (تابش خورشیدی، دمای کمینه، دمای بیشینه و بارندگی)، داده های گیاه (مراحل و عملکرد زیست توده) و داده های خاک (ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک) ایجاد شد. آزمایش در مزرعه به صورت اسپیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ اجرا شد. عامل اصلی سطوح مختلف کود نیتروژن شامل صفر، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار و عامل فرعی تاریخ های مختلف کاشت به فاصله ۳۰ روزه از ۲۵ مهرماه تا ۲۵ اسفندماه در نظر گرفته شد، دادههای این آزمایش برای واسنجی مدل و داده های دو سال آزمایشهای تاریخ کاشت در دوره ۱۳۹۵-۹۷ برای ارزیابی مدل استفاده شد. نتایج ارزیابی مدل نشان داد مقدار ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده (RMSEn) زیست توده پیشبینی شده ۸۱/۱۰ درصد بود، مقدار شاخص کارایی (E)، مقدار شاخص سازگاری (D) مدل، مقدار شاخص جرم باقی مانده (CRM) ، ضریب تبیین (R۲) برای سال اول به ترتیب ۹۹۹/۰، ۹۸/۰ ، ۶۶/۰ و ۹۸ درصد بود، مقدار RMSEn، (E)، (D) و (CRM) در سال دوم به ترتیب برابر با ۹۶/۵، ۹۹۹/۰، ۹۸/۰ و ۰۴۵۴/۰ و ۹۸/۰ درصد مشاهده شد. نتایج بیانگر تطابق خوب مقادیر شبیه سازی شده و واقعی بوده و مدل با دقت بالایی زیست توده را شبیه سازی نموده است. نتایج حاصل از تحلیل دورهای تاریخ کاشت و تولید زیست توده خالص با استفاده از مدل AEZ در ایستگاه های هواشناسی منطقه نشان داد: در ایستگاه هواشناسی جیرفت به طور میانگین دوره رشد در بازه زمانی خرداد ماه تا ۳۱ شهریور با محدودیت تنش گرما مواجه است در این زمان، رشد گیاه متوقف می شود و تولید زیستتوده کاهش پیدا می کند. در ایستگاه هواشناسی بم، بیشترین زیستتوده (به ترتیب ۹/۲۳۲۱۹ و ۲/۲۳۵۵۰ کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت های اول مهرماه تا اوایل آبان ماه پیشبینی گردید در این منطقه، محدودیت تنش سرما در تاریخ کاشت های اول دی ماه تا ۱۵ بهمن ماه و محدودیت دمایی تنش گرما در تیرماه پیشبینی شد. در ایستگاه هواشناسی کهنوج دوره محدودکننده رشد از اوایل خرداد ماه تا اواخر شهریورماه پیشبینی گردید، بیشترین عملکرد زیستتوده (به ترتیب ۹/۱۹۴۱۳ و ۳/۱۹۷۶۴ کیلوگرم در هکتار) برای این منطقه در تاریخ های کاشت اول آبان ماه تا اوایل آذرماه تخمین زده شد.کلیدواژه ها
تولید اکولوژیک ناخالص, تاریخ کاشت, تخمین عملکرد, گیاهان داروییاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.