تعیین بهره وری آب و نیاز آبی خیار گلخانه ای در قزوین

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه آب و خاک، دوره: 33، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_JSW-33-6_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 72
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رقیه نجفی پور

دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین

هادی رمضانی اعتدالی

دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین

بیژن نظری

دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین

چکیده

کشت­های گلخانه­ای نقش ویژه­ای در تولید محصولات کشاورزی دارند. آگاهی از میزان دقیق نیاز آبی در برنامه­ریزی توسعه گلخانه­ها از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از این پژوهش ارزیابی و ارایه مدلی برای برآورد تبخیر و تعرق خیار در شرایط گلخانه­ای با استفاده از داده­های هواشناسی و مطالعه بهره­وری آب در تولید این محصول در قزوین است. در طی تحقیق، تغییرات دما، رطوبت، تشعشع، ارتفاع گیاه و رطوبت خاک اندازه­گیری شد. با بررسی مدل­های ریاضی مختلف، یک مدل توانی با پارامترهای دما، رطوبت نسبی و ارتفاع گیاه و با ضریب همبستگی ۸۶/۰ به عنوان بهترین مدل برای برآورد تبخیر و تعرق خیار گلخانه­ای انتخاب شد. همچنین مقایسه تبخیر و تعرق اندازه­گیری شده با روابط متداول تعیین تبخیر و تعرق نشان داد که در سطح اطمینان ۹۹ درصد بین تبخیر و تعرق اندازه­گیری شده و تبخیر و تعرق برآورد شده با روش فائو پنمن مانتیث همبستگی وجود دارد. روش فائو پن من مانتیث با ضریب تبیین ۴۲/۰ از دقت بیشتری نسبت به سایر روش­ها برخوردار بوده و روش بلانی کریدل اصلاح شده با ضریب تبیین ۲۴/۰ کمترین دقت را دارد. همچنین بهره­وری آب در گلخانه­های کشت خیار فعال در استان قزوین مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داده بهره­وری آب خیار در گلخانه­ها از ۲۳/۹ تا ۴۴/۲۲ کیلوگرم بر متر مکعب متغیر است. این دامنه تغییرات مساله اهمیت مدیریت و بهره­برداری در ارتقای بهره­وری آب در گلخانه­ها را خاطر نشان می سازد. طبق برآوردهای انجام شده در این تحقیق اگر میزان تولید فعلی خیار در استان در فضای آزاد در گلخانه­ها کشت شود، به ۱۱۷ هکتار گلخانه نیاز خواهد داشت و با این عمل نزدیک به ۱۵ میلیون متر مکعب آب صرفه جویی خواهد شد. با بررسی سایر جوانب اقتصادی و اجتماعی توسعه گلخانه­ها می تواند در تسکین مشکلات کم آبی در استان کمک­ساز باشد.

کلیدواژه ها

تبخیروتعرق, فائو-پن من-مانتیث, کم آبیاری, بهره وری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.