تاثیر سامانه های آبیاری قطره ای و بارانی بر عملکرد برنج و بهره وری آب در دو روش کشت نشائی و کشت مستقیم بذر
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه آب و خاک، دوره: 34، شماره: 5
- کد COI اختصاصی: JR_JSW-34-5_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 96
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
استاد پژوهش بخش فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان
چکیده
گیاه برنج ازنظر اهمیت دومین غله مهم خوراکی بعد از گندم در ایران هست. مهم ترین عامل تولید پایدار در مناطق تولید برنج نیز آب است. این پژوهش به منظور امکانسنجی استفاده از روشهای نوین آبیاری با هدف بهرهوری بیشتر از آب در دو روش کشت مستقیم و نشایی برنج انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در ۶ تیمار و سه تکرار در ۱۸ کرت به ابعاد هر کدام ۶ متر در ۱۲ متر (۷۲ متر مربع) در زمینی به مساحت ۱۵۰۰ متر مربع در ایستگاه تحقیقات کشاورزی عراقی محله استان گلستان در بهار و تابستان سال ۱۳۹۷ انجام شد. تیمارها شامل سه سامانه آبیاری غرقابی، بارانی و نواری - تیپ به عنوان عامل اصلی و دو روش کشت مستقیم و نشایی به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر آبیاری و روش کاشت بر عملکرد شلتوک در سطح یک درصد معنی دار شد. بیشترین عملکرد برنج درکشت نشایی درروش آبیاری غرقابی با میانگین ۸۱۷۷ کیلوگرم در هکتار و بعدازآن درکشت مستقیم در آبیاری سنتی و نواری-تیپ به ترتیب با میانگین ۷۳۷۵ و ۶۸۳۶ کیلوگرم در هکتار به دست آمد. بیشترین وزن هزار دانه درکشت نشایی در آبیاری سنتی و درکشت مستقیم در آبیاری سنتی و نواری-تیپ به دست آمد. بیشترین تعداد دانه پر در خوشه در تیمار آبیاری سنتی، درکشت نشایی به دست آمد که با مقدار به دست آمده درکشت مستقیم تفاوت معنیدار داشت. همچنین در آبیاری سنتی بین روشهای کاشت تفاوت معنیداری از نظر تعداد دانه پوک وجود نداشت؛ درحالی که در آبیاری قطرهای و بارانی کشت نشایی (با میانگین ۵۱ و ۵۶ عدد برای آبیاری بارانی و قطرهای) تعداد دانه پوک بالاتری نسبت به کشت مستقیم (با میانگین ۴۱ و ۴۵ عدد برای آبیاری بارانی و قطرهای) داشته است. آبیاری بارانی کمترین عملکرد شلتوک را درکشت نشایی (۴۱۸۸ کیلوگرم در هکتار) و کشت مستقیم (۵۷۱۲ کیلوگرم در هکتار) داشته است. آبیاری نواری-تیپ با میزان مصرف ۷۳۹۰ و ۶۸۴۰ متر مکعب آب مصرفی، سبب کاهش مصرف آب نسبت به آبیاری سنتی ( ۱۰۷۰۰ و ۱۶۹۳) متر مکعب به ترتیب درکشت نشایی و مستقیم شده است. همچنین بالاترین مقدار بهره وری مصرف آب درکشت مستقیم در آبیاری نواری-تیپ ( ۹۹/۰ کیلوگرم بر متر مکعب) و درکشت نشایی تحت آبیاری سنتی و قطره ای ( به ترتیب ۷۶/۰ و ۶۶/۰ کیلوگرم بر متر مکعب) به دست آمد. درمجموع در این تحقیق روش آبیاری قطرهای ضمن کاهش مصرف آب، توانایی افزایش بهره وری آب و حفظ میزان عملکرد برنج درکشت مستقیم را داشته است.کلیدواژه ها
آبیاری قطره ای, برنج, بهره وری, کشت مستقیم, کشت نشائیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.