بررسی رویکردهای جدید ابن مالک در پاره ای از قواعد نحوی

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه ادب عربی، دوره: 7، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JALIT-7-2_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 109
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبدالاحد غیبی

دانشیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

رحمت پورمحمد

استادیار دانشگاه گیلان

ناصر شفیعی

کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی

چکیده

اگر ابن مالک را به عنوان حلقه­ای از زنجیره به هم پیوسته تاریخ نحو مورد ارزیابی قرار دهیم، او را جزو آخرین حلقه­های زنجیره علمای تحلیلگر و نحویان صاحب رای خواهیم یافت؛ چرا که در روزگار وی، دیگر عصر پی­ریزی اصول نحو سپری شده بود و نحویان، چندان حرف تازه­ای برای گفتن نداشتند،اما بحث درباره رویکردهای جدید نحوی ابن مالک، از آن جهت اهمیت دارد که او از سویی به جهت قدرت اجتهادی و تسلطی که بر مسائل نحوی داشت تا حد امکان توانست آرای نحوی مکاتب سه گانه بصره، کوفه و بغداد را جمع نماید و دامنه اختلافات بر سر مسائل نحوی را کوتاه کند و از سوی دیگر به ­واسطه قوه حافظه و آگاهی وسیعی که بر لغت، کلام عرب و قراءات شاذ و نادر داشت، توانست با تکیه بر نقل و سماع، در مسائل نحوی به نتایج بصریان برسد. بررسی روش نحوی ابن مالک از بعد سومی نیز حائز اهمیت است؛ چرا که او در انتخاب شواهد نحوی، علاوه بر آیات قرآنی و اشعار کهن از احادیث نبوی نیز کمک گرفت، حال آنکه میان نحویان در اینکه آیا حدیث می­تواند شاهد نحوی باشد یا خیر، اختلاف نظر وجود داشت.

کلیدواژه ها

رویکردهای جدید, مکاتب نحوی, شواهد نحوی, ابن مالک, سماع

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.